essay on guru teg bahadur ji in punjabi

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਤੇ ਲੇਖ- Shri Guru Teg Bahadur Ji Essay in Punjabi

In this article, we are providing information about Shri Guru Teg Bahadur Ji in Punjabi. Short Shri Guru Teg Bahadur Ji Essay in Punjabi Language. ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ  ਜੀ ਤੇ ਲੇਖ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ, Shri Guru Teg Bahadur Ji par Punjabi Lekh | Nibandh. ਰੂਪ-ਰੇਖਾ- ਭੂਮਿਕਾ, ਜਨਮ ਤੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ, ਸੰਤ ਸੁਭਾ ਤੇ ਸ਼ਸਤਰ ਵਿੱਦਿਆ ਦੇ ਮਾਹਰ, ਇਕੱਲਤਾ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਗੁਰਗੱਦੀ, ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ, ਅਨੰਦਪੁਰ ਵਸਾਉਣਾ, ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤਾਂ ਦੀ ਪੁਕਾਰ, ਸ਼ਹਾਦਤ, ਸਾਰੰਸ਼।

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਤੇ ਲੇਖ- Shri Guru Teg Bahadur Ji Essay in Punjabi

( Essay-1 ) Punjabi Essay on Shri Guru Tegh Bahadur Ji

ਤਿਲਕ ਜੰਝੂ ਦੇ ਰਾਖੇ, ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ, ਘੋਰ ਤਪੱਸਵੀ, ਨਿਰਭੈ ਯੋਧੇ, ਮੀਰੀ ਪੀਰੀ ਦੇ ਮਾਲਕ, ਦੋ ਜਹਾਨ ਦੇ ਵਾਲੀ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1621 ਈ. ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਚ ਮਾਤਾ ਨਾਨਕੀ ਜੀ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਹੋਇਆ।ਆਪ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਸਨ।

ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਆਪ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਵਿਚ ਵੀਰਤਾ ਤੇ ਦਲੇਰੀ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਗੁਰੂ ਹਰ ਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਆਪ ਨੂੰ ਘੋੜ ਸਵਾਰੀ ਤੇ ਜੰਗੀ ਕਰਤੱਵਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਉੱਘੇ ਵਿਦਵਾਨ ਆਪ ਨੂੰ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਉੱਚ ਵਿਦਿਆ ਦੇਣ ਲਈ, ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਲਗਾ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਆਪ ਜਵਾਨੀ ਚੜ੍ਹਦੇ ਹੀ ਸੁਘੜ, ਸ਼ਸਤਰਧਾਰੀ, ਧਰਮ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਪੂਰੇ ਮਾਹਿਰ ਹੋ ਗਏ।

ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਵੱਧਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਾ ਕਰ ਸਕਿਆ ਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਇਸ ਮੁਗ਼ਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਵਿਰੁੱਧ ਚਾਰ ਯੁੱਧ ਕਰਨੇ ਪਏ। ਆਖਰ ਜੰਗ ਜੋ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ, ਵਿਚ ਆਪ ਨੇ ਚੌਦਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਤੇਗ ਦੇ ਉਹ ਜੌਹਰ ਵਿਖਾਏ ਕਿ ਗੁਰੂ ਹਰਿ ਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਮੱਲ ਤੋਂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਕਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਆਪ ਦਾ ਵਿਆਹ ਭਾਈ ਲਾਲ ਚੰਦ ਦੀ ਹੋਣਹਾਰ ਪੁੱਤਰੀ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ।

ਸ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪ ਨੇ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਬਕਾਲੇ ਵਿਚ ਗੁਜ਼ਾਰਿਆ। ਇਥੇ ਆਪ ਘੋੜ ਸਵਾਰੀ ਕਰਦੇ ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਆਪ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਤੇ ਇਕ ਭੋਰਾ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਆਪ ਨਾਮ ਜਪਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਅੱਠਵੇਂ ਗੁਰੂ ਜਦੋਂ ਸੁਗਰਵਾਸ ਹੋਏ ਤਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਆਪ ਨੂੰ ਇਥੋਂ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਲੁਬਾਣੇ ਰਾਹੀਂ ਖੋਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

30 ਮਾਰਚ, 1664 ਈ. ਨੂੰ ਆਪ ਗੁਰਗੱਦੀ ਤੇ ਬਿਰਾਜੇ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਕਾਫੀ ਗੜਬੜ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ। ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦਾ ਜ਼ੁਲਮ ਪੂਰੇ ਜੋਬਨ ਤੇ ਸੀ। ਧੀਰ ਮੱਲ ਦੀ ਕਰੜੀ ਵਿਰੋਧਤਾ ਕਰਨ, ਤੇ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਮਸੰਦਾਂ ਤੋਂ ਹਮਲਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਆਪ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਅਨੰਦਪੁਰ ਡੇਰੇ ਲਾ ਲਏ। ਇਹ ਥਾਂ ਆਪ ਨੇ ਐਸੀ ਆਬਾਦ ਕੀਤੀ ਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ‘ਖਾਲਸੇ’ ਦਾ ਜਨਮ ਅਸਥਾਨ ਬਣੀ।

ਫਿਰ ਆਪ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਚੱਲ ਪਏ। ਪਹਿਲਾਂ ਆਗਰਾ, ਪਟਨਾ ਤੇ ਫਿਰ ਆਸਾਮ ਗਏ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 1666 ਈ. ਵਿਚ ਪਟਨੇ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ। ਆਪ ਨੇ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਵਿੱਦਿਆ ਦਿੱਤੀ ਤੇ ਵਿਦਵਾਨ ਬਣਾਇਆ।

ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤਾਂ ਦੀ ਫ਼ਰਿਆਦ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨਾਲ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ਤੇ ਟਕਰਾ ਗਏ ਸਨ। 1673 ਈ. ਵਿਚ ਆਪ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਤੂਫਾਨੀ ਦੌਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।ਆਪ ਇਹ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਨਾ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਡਰੋ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਡਰ ਦਿਉ।ਆਪ ਅਜੇ ਆਗਰੇ ਹੀ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ ਕਿ ਆਪ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਸਮੇਤ ਬੰਦੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਤੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੂੰ ਖ਼ਬਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਸ ਨੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ‘ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ’ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰਕੇ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਕਰ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਟੰਗੇ ਜਾਣ। 11 ਨਵੰਬਰ, 1675 ਈ. ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਂਕ ਵਿਚ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਸੀਸ ਤੇ ਧੜ ਨੂੰ ਉਥੇ ਪਿਆ ਰਹਿਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਤੇ ਪਹਿਰਾ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਪਹਿਰੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਅੱਖ ਬਚਾ ਕੇ ਇਕ ਸਿੱਖ ਭਾਈ ਜੈਤੋ ਨੇ ਸੀਸ ਚੁੱਕ ਲਿਆਂਦਾ ਤੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਲੈ ਗਿਆ। ਭਾਈ ਲੱਖੀ ਸ਼ਾਹ ਲੁਬਾਣੇ ਨੇ ਧੜ, ਹੁਸ਼ਿਆਰੀ ਨਾਲ ਗੱਡੇ ਤੇ ਲੱਦ ਲਿਆ ਤੇ ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਪ ਨੇ ਸ਼ਹਾਦਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਮੌਤ ਨੂੰ ਜੀ ਆਇਆਂ ਕਿਹਾ ਤੇ ਇਕ ਸ਼ਾਇਰ ਪੁਕਾਰ ਉੱਠਿਆ—

“ਆ ਸਿਤਮਗਰ ਮਿਲ ਕੇ ਆਜ਼ਮਾਏਂ ਜੌਹਰ ਅਪਨਾ, ਤੂੰ ਖੰਜਰ ਆਜ਼ਮਾ, ਹਮ ਆਜ਼ਮਾਏਂ ਜਿਗਰ ਅਪਨਾ।

ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਨਿਰਦਈ ਪਰਦੇਸੀ ਹਕੂਮਤ ਦੇ ਪੰਜੇ ਵਿਚੋਂ ਛੁਡਾਉਣ ਲਈ, ਕੌਮ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਮਹਾਨ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ-

ਮਿਟ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਧਰਮ ਤੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਹ ਤੇ ਚੱਲ ਕੇ ਦੇਖੋ। ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਵਖਿਆਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਹੀਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਸੂਲਾਂ ਤੇ ਚੱਲ ਕੇ ਦੇਖੋ। ਦੇਖਣਾ ਹੀ ਹੈ ਜੀਵਣ ਤਾਂ, ਧਰਮ ਤੇ ਮਰ ਕੇ ਦੇਖੋ । ਬਣਨਾ ਹੀ ਹੈ ਮਾਨਵ, ਤਾਂ ਮਾਨਵਤਾ ਤੇ ਟਿਕ ਕੇ ਦੇਖੋ।

( Essay-2 ) Shri Guru Teg Bahadur Ji Essay in Punjabi

ਭੂਮਿਕਾ

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਨ।ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਮਹਾਨ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸ ਸਦਕਾ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ‘ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ’ ਦਾ ਮਹਾਨ ਰੁਤਬਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਸਦਕਾ ਹੀ ਜ਼ਾਲਮ ਹਾਕਮਾਂ ਦੇ ਜ਼ਬਰ ਥੱਲੇ ਕੁਚਲੀ ਜਾ ਰਹੀ ਜਨਤਾ ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਈ।

ਜਨਮ ਤੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਅਪਰੈਲ, 1621 ਈ: ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ।ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਮਾਤਾ ਨਾਨਕੀ ਸੀ।ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਬਚਪਨ ਦਾ ਨਾਂ ਬਹਾਦਰ ਚੰਦ ਸੀ।ਆਪ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਦੇ ਪੰਜ ਪੁੱਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਖੇ ਕਈ ਲੜਾਈਆਂ ਲੜੀਆਂ ਤੇ ਤੇਗ਼ ਦੇ ਜੌਹਰ ਵਿਖਾਏ ਤਾਂ ਹੀ ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਪੈ ਗਿਆ।

ਸੰਤ ਸੁਭਾ ਅਤੇ ਸ਼ਸਤਰ ਵਿੱਦਿਆ ਦੇ ਮਾਹਰ

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਤ ਸੁਭਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਚਿੱਤ, ਗੰਭੀਰ ਤੇ ਨਿਡਰ ਸੁਭਾ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸਨ। ਆਪ ਕਈ ਘੰਟੇ ਸਮਾਧੀ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਹੇਠ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼ਸਤਰ ਵਿੱਦਿਆ ਦਿਵਾਈ। ਆਪ ਸੁੰਦਰ, ਜਵਾਨ, ਵਿਦਵਾਨ, ਸੂਰਬੀਰ, ਸ਼ਸਤਰਧਾਰੀ, ਧਰਮ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਸਨ।

ਇਕੱਲਤਾ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ

1632 ਈ. ਵਿੱਚ ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ।ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਸਾਦਾ ਸੀ। ਆਪ ਇਕਾਂਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਭਗਤੀ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਮਗਰੋਂ ਆਪ ਜੀ ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ ਵਿਖੇ 20 ਸਾਲ ਤੱਕ ਭੋਰੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਸਿਮਰਨ ਕਰਦੇ ਰਹੇ।

ਗੁਰਗੱਦੀ

ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਨੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ ਕਹਿ ਕੇ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦਾ ਵਾਰਿਸ ਬਣਾਇਆ। ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰੂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਅਨੋਖੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਨੇ ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਹੋਰ ਕਈ ਪਖੰਡੀ ਸਾਧੂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦਾ ਵਾਰਿਸ ਦੱਸਣ ਲਈ ਗੁਰੂ घटे ਹੋਏ ਸਨ। ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਲੁਬਾਣਾ ਨਾਂ ਦਾ ਵਪਾਰੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੰਵਰ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਪਾਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੁੱਖਣਾ ਲਾਹੁਣ ਲਈ ਹਰ ਸਾਧੂ ਅੱਗੇ ਪੰਜ ਮੋਹਰਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਤੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਿਆ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਜਦੋਂ ਪੰਜ ਮੋਹਰਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜ ਸੌ ਮੋਹਰਾਂ ਦੀ ਸੁੱਖਣਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ– ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਉਹਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਪੰਜ ਸੌ ਮੋਹਰਾਂ ਭੇਟ ਕੀਤੀਆਂ ਤੇ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਲਾਈਆਂ “ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ, ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ”। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪ ਗੁਰਗੱਦੀ ‘ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਏ।

ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ

ਗੁਰੂ ਪਰਗਟ ਹੋ ਕੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਸੰਭਾਲਣ ਪਿੱਛੋਂ ਆਪ ਨੇ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੀਕ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨਾ ਅਰੰਭ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਪੁੱਤਰ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਇ ਨੂੰ ਸਿਦਕ, ਬੀਰਤਾ ਅਤੇ ਪਵਿੱਰਤਾ ਦੇ ਉੱਚੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਢਾਲਿਆ।

ਅਨੰਦਪੁਰ ਵਸਾਉਣਾ

ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ ਤੋਂ ਆਪ ਕੀਰਤਪੁਰ ਪੁੱਜੇ ਤੇ ਫਿਰ ਕਹਿਲੂਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖ਼ਰੀਦ ਕੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਨਗਰ ਵਸਾਇਆ। ਮਗਰੋਂ ਇੱਥੇ ਹੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਸਾਜਿਆ।

ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤਾਂ ਦੀ ਪੁਕਾਰ

ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੁਗ਼ਲ ਸਮਰਾਟ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਸੂਬੇਦਾਰ ਸ਼ੇਰ ਅਫ਼ਗਾਨ ਤਲਵਾਰ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਦੁਖੀ ਪੰਡਤਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਫਰਿਆਦ ਕੀਤੀ ਤੇ ਬਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਇ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਨਾਲ ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੇਣ ਦੀ ਹਾਮੀ ਭਰੀ। ਆਗਰੇ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਪੰਜ ਸਿੱਖਾਂ ਸਮੇਤ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਲਿਆ ਕੇ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਸਲਾਮ ਧਰਮ ਨੂੰ ਕਬੂਲਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਨੇਕਾਂ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।

ਸ਼ਹਾਦਤ- ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਸਿਦਕ-ਦਿਲੀ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਹਾਕਮਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ। ਭਾਈ ਮਤੀ ਦਾਸ ਨੂੰ ਆਰੇ ਨਾਲ ਚੀਰਿਆ ਗਿਆ। ਸਤੀ ਦਾਸ ਨੂੰ ਰੂੰ ਵਿੱਚ ਲਪੇਟ ਕੇ ਸਾੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਭਾਈ ਦਿਆਲੇ ਨੂੰ ਉਬਲਦੀ ਦੇਗ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ। ਆਪ ਨੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਕੇ ਬੋਹੜ ਹੇਠ ਬੈਠ ਕੇ ਜਪੁਜੀ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਾਠ ਕੀਤਾ ਤੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਅੱਗੇ ਜਦੋਂ ਸੀਸ ਨਿਵਾਇਆ ਤਾਂ ਜੱਲਾਦ ਨੇ ਤਲਵਾਰ ਨਾਲ ਆਪ ਦਾ ਸੀਸ ਧੜ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸ਼ਹੀਦੀ 11 ਨਵੰਬਰ 1675 ਈ: ਨੂੰ ਹੋਈ। ਉਸ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੀਸਗੰਜ ਸੁਸ਼ੋਭਿਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਿੱਖ, ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ, ਧਰਮ ਰੱਖਿਅਕ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਅਰਪਣ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁੱਜਦੇ ਹਨ।

ਸਾਰੰਸ਼

ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਲਾਸਾਨੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਨਵਤਾ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਅਜੇ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਮਾਨਵਵਾਦੀ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਦੀ ਹੈ।

# history of Guru Teg Bahadur ji in punjabi language # jivani | biography of Guru Teg Bahadur ji in punjabi language # Punjabi Essay on Guru Teg Bahadur Ji # 10 Lines on Guru Teg Bahadur Ji in Punjabi

Shri Guru Arjan Dev Ji Essay in Punjabi

Essay on Guru Gobind Singh Ji in Punjabi

Essay on Guru Nanak Dev Ji in Punjabi

ध्यान दें – प्रिय दर्शकों Essay on Guru Teg Bahadur Ji in Punjabi आपको अच्छा लगा तो जरूर शेयर करे ।

Leave a Comment Cancel Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Punjabi Poems, Shayari, Stories and more..!

ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀਆਂ

Guru Teg Bahadur Ji Essay In Punjabi | Shaheedi History

by Sandeep Singh · Published July 3, 2022 · Updated July 7, 2022

Guru Teg Bahadur Ji Essay In Punjabi – ਤੁਸੀਂ ਪੜ੍ਹਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ ” ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ “

Guru Teg Bahadur Ji Essay In Punjabi

ਜਨਮ ਤੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਸਪੁੱਤਰ ਸਨ। ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਅਪ੍ਰੈਲ 1621 ਈ: ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਗੁਰੂ ਕੇ ਮਹਿਲ ਵਿਖੇ ਮਾਤਾ ਨਾਨਕੀ ਜੀ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਹੋਇਆ।

ਬਚਪਨ ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ

ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਬਚਪਨ ਦਾ ਨਾਮ ਬਾਬਾ ਤਿਆਗ ਮਲ ਜੀ ਸੀ। ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰਪੁਰੀ ਚਲਾਣੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ ਅਤੇ ਪਤਨੀ ਸਮੇਤ ਬਾਬਾ ਬਕਾਲੇ ਜਾ ਰਹੇ। ਆਪ ਮੁੱਢ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਤ-ਸਰੂਪ, ਅਡੋਲ-ਚਿਤ, ਡੂੰਘੇ ਵਿਚਾਰਵਾਨ, ਤਿਆਗੀ, ਗੰਭੀਰ, ਨਿਰਭੈ ਅਤੇ ਨਿਰਵੈਰ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸਨ। ਆਪ ਨੇ ਗੁਰਮਤਿ ਤੇ ਹੋਰ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸ਼ਸਤਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਘੋੜਸਵਾਰੀ ਆਦਿ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਵੀ ਲਈ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਕਰਤਾਪੁਰ ਦੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਆਪ ਨੇ ਤੇਗ ਦੇ ਖੂਬ ਜ਼ੌਹਰ ਵਿਖਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੇ ਆਹੂ ਦੀ ਲਾਹੇ। ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਆਪ ਦੀ ਤੇਗ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਤੇ ਇਤਨੇ ਖੁਸ਼ ਹੋਇ ਕਿ ਆਪ ਦਾ ਨਾਮ ਬਾਬਾ ਤਿਆਗ ਮਲ ਜੀ ਤੋਂ ਬਦਲ ਕੇ ਬਾਬਾ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ।

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਤਾਪੁਰ ( ਜਲੰਧਰ ) ਨਿਵਾਸੀ ਸ੍ਰੀ ਲਾਲ ਚੰਦ ਜੀ ਦੀ ਸਪੁੱਤਰੀ ਬੀਬੀ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਨਾਲ 1632 ਈ: ਵਿਚ ਹੋਇਆ। ਬਾਬਾ ਬਕਾਲੇ ਦੇ ਸਥਾਨ ਤੇ ਆਪ ਇੱਕੀ ਵਰੇ ਟਿਕੇ ਰਹੇ। ਇੱਥੇ ਆਪ ਨੇ ਭੋਰੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਤੇ ਨਾਮ ਅਭਿਆਸ ਨਿਰੰਤਰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿ ਰਾਇ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਆਪ ਦੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ ਗੁਰੂ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋ ਕੌਮ ਨੂੰ ਯੋਗ ਅਗਵਾਈ ਦੇਕੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਸਮਾ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਅੰਤਮ ਬੋਲ ‘ਬਾਬਾ ਬਕਾਲੇ’ ਨੇ ਆਪ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਨਾਲ ਕਰਵਾ ਆਪ ਨੂੰ ਭਾਈ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਲੁਬਾਣੇ ਰਾਹੀਂ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ।

ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਅਠਵੇਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਬਚਨਾਂ ਦੀ ਖਬਰ ਸੀ ਪਰ ਆਪ ਜੀ ਕਿਸੇ ਝਗੜੇ ਵਿਚ ਨ ਪਏ। ਬਾਬਾ ਬਕਾਲੇ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਅਨੁਸਾਰ ਪਿੰਡ ਬਕਾਲੇ ਅਨੇਕਾਂ ਲੋਕ ਮੰਜੀਆ ਡਾਹਕੇ ਗੁਰੂ ਹੋਣ ਦਾ ਸੁਆਂਗ ਰਚ ਬੈਠੇ ਗਏ। ਇਕ ਸਿੱਖ ਭਾਈ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਲੁਬਾਣਾ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਬਕਾਲੇ ਪੂਜਾ। ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਇੰਨੇ ਗੁਰੂ ਵੇਖ ਹੈਰਾਨ ਦੇ ਹੋ ਗਿਆ। ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਅੱਗੇ ਅਰਦਾਸ ਬੇਨਤੀ ਕਰ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਸਾਰੀ ਅਮਾਨਤ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹਰ ਢੋਂਗੀ ਗੁਰੂ ਅਗੇ ਦੋ-ਦੋ ਮੋਹਰਾਂ ਰੱਖਣ ਲੱਗਾ। ਹਰ ਕੋਈ ਦੋ ਮੇਹਰਾਂ ਹੋ ਗਿਆ। ਢੋਂਗੀਆਂ ਦੇ ਇਸ ਕਰਮ ਤੋਂ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਸਮਝ ਵੇਖ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਪਾਖੰਡੀ ਗੁਰੂ ਹਨ।

ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਸਾਰੇ ਪਾਖੰਡੀ ਗੁਰੂ ਵੇਖ ਡਿਠ ਲਏ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਪਾਸੋਂ ਪੁਛਿਆ ਕਿ ਏਥੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਗੁਰੂ ਭੀ ਹੈ? ਕਿਸੇ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਕਾਂਤਸ਼ਾਂਤ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਦਸ ਪਾਈ। ਭਾਈ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਉੱਥੇ ਗਿਆ ਜਿਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਬੰਦਗੀ ਵਿਚ ਲੀਨ ਸਨ। ਮਾਤਾ ਗੂਜਰੀ ਜੀ ਨੇ ਭਾਈ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਤਾਈਂ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਵਰਜ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਈ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦਾ ਵਾਸਤਾ ਪਾਇਆ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਜੀ ਕੋਲ ਜਾ ਉਸਨੇ ਪਹਿਲੇ ਵਾਂਗ ਫਿਰ ਦੋ ਮੋਹਰਾਂ ਰੱਖ ਮਥਾ ਟੇਕਿਆ।

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਸੰਭਾਲਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆ ਪੂਜਾ ਜਾਣ ਭਾਈ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਕਿਹਾ,

‘ਭਾਈ ਸਿੱਖਾ! ਗੁਰੂ ਦੀ ਅਮਾਨਤ ਦਿਤੀ ਹੀ ਭਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੋ ਮੋਹਰਾਂ ਕਿਉਂ ਬਾਕੀ ਅਮਾਨਤ ਕਿੱਥੇ ਹੈ?’

ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਇਹ ਬਚਨ ਸੁਣ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ-ਦੀਦਾਰੇ ਕਰ ਨਿਹਾਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਅੱਗੇ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਮੋਹਰਾਂ ਧਰ ਭਾਈ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕੋਠੇ ਉਪਰ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਪੱਲਾ ਫੇਰਿਆ ਅਤੇ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਕਾ ਦਿੱਤਾ ‘ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ।’ ‘ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ।’ ਆਪ 1665 ਈ: ਨੂੰ ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਸਥਾਨ ਤੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਏ।

ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਣ ਵੇਲੇ ਆਪ ਦੀ ਉਮਰ 44 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋ ਵਧ ਦੁਖ ਧੀਰਮਲ ਨੂੰ ਹੋਇਆ। ਇਕ ਦਿਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਦੇ ਕੁਝ ਮਸੰਦਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਰ ਪਿਆ। ਧੀਰਮਲ ਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਤੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾਈ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਪਰ ਸ਼ਾਂਤ ਅਡੋਲ ਚਿਤ ਰਹੇ।

ਜਦੋਂ ਭਾਈ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਧੀਰਮਲ ਦੀ ਇਸ ਕਰਤੂਤ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਤਾਂ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਤੇ ਹੋਰ ਸਿੱਖ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਧੀਰਮਲ ਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਤੇ ਜਾ ਪਏ। ਭਾਈ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਨਿਰਾਦਰੀ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਘਰ ਦੇ ਦੋਖੀਆਂ ਨੂੰ ਸੋਧਾ ਲਾਇਆ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਰਹਿਮਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਧੀਰਮਲ ਨੂੰ ਬਖਸ਼ ਦਿੱਤਾ।

ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ

ਗੁਰਗੱਦੀ ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਉਪਰੰਤ ਆਪ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਆਏ। ਅੱਗੋਂ ਮੀਣਿਆਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਚਰਿੱਤਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਵਾੜ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਥੜ੍ਹਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਥਾਨ ਤੇ ਬੈਠ ਵਾਪਸ ਮੁੜ ਗਏ। ਕੀਰਤਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮੀਲ ਦੀ ਵਿੱਥ ਤੇ ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਕਹਿਲੂਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਪਾਸੋਂ ਮਾਖੋਵਾਲ ਪਿੰਡ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਖਰੀਦ ਕੇ ਸਤਲੁਜ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਸਾਇਆ।

ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਇਹ ਥਾਂ ਛੱਡਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਵਿਚ ਆਪ ਮਾਲਵੇ ਅਤੇ ਬਾਂਗਰ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖੀ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਤੇ ਨਿਕਲ ਤੁਰੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਦਰਖਤ ਲਗਵਾਏ ਅਤੇ ਸਰੋਵਰਾਂ ਦੀ ਖੁਦਵਾਈ ਕਰਾਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਆਗਰਾ, ਬਨਾਰਸ, ਗਯਾ ਤੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਪਟਨੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪਟਨੇ ਠਹਿਰਾ ਆਪ ਮੁੰਘੇਰ ਵਿਚੋਂ ਦੀ ਢਾਕੇ ਵੱਲ ਨੂੰ ਚਲੇ ਗਏ ਜੋ ਸਿੱਖੀ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦਾ ਇਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਸੀ।

ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤਾਂ ਦੀ ਪੁਕਾਰ

ਢਾਕੇ ਵਿਖੇ ਹੀ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਪਟਨੇ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਸਪੁੱਤਰ ਬਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲੀ। ਦੋ ਕੁ ਸਾਲ ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪਟਨੇ ਤੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਪੰਜਾਬ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ। ਇਫਤਾਰ ਖਾਂ ਜੋ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਗਵਰਨਰ ਸੀ ਉਥੋਂ ਦੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਉੱਪਰ ਅਤਿਆਚਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦਾ ਇਕ ਵਫਦ ਪੰਡਿਤ ਕਿਰਪਾ ਰਾਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਰਨੀ ਆਇਆ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬੜੀ ਹਮਦਰਦੀ ਨਾਲ ਸੁਣਿਆ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਪਦੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਨਿਡਰਤਾ ਤੇ ਨਿਰਭੈਤਾ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰਨ।

ਗਿਰਫ਼ਤਾਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ਹੀਦੀ

ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਹਸਨ ਅਬਦਾਲ ਤੋਂ ਹੁਕਮ ਭੇਜਿਆ ਕਿ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਵੇ। ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸੂਬੇਦਾਰ ਅਤੇ ਕਾਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਕਰਾਮਾਤ ਵਿਖਾਉਣ ਜਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣ ਜਾਣ ਲਈ ਧਮਕਾਇਆ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਇਨਕਾਰੀ ਹੋਣ ਤੇ ਪਹਿਲੋਂ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸਿੱਖਾਂ ਭਾਈ ਮਤੀ ਦਾਸ, ਭਾਈ ਸਤੀ ਦਾਸ ਤੇ ਭਾਈ ਦਿਆਲਾ ਜੀ ਨੂੰ ਤਸੀਹੇ ਦੇ ਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤੇ ਫਿਰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ 1675 ਈ: ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਂਕ ਵਿਖੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਮਦਮਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸੰਕਲਨ ਦਾ ਕੰਮ ਸੰਪੂਰਨ ਕਰਵਾਇਆ ਤਾਂ ਆਪ ਜੀ ਦੇ 59 ਸ਼ਬਦ 14 ਰਾਗਾਂ ਵਿਚ ਅਤੇ 57 ਸਲੋਕ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾਏ। ਆਪਨੇ ਧਰਮ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਖਾਤਰ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦਾ ਜਾਮ ਪੀਤਾ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦਾ ਧੁਰਾ ਧਰਮ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੀ ਜਿਸ ਧਰਮ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਧਰਮ ਨਾਲ ਨਾ ਹੋ ਕੇ ਸਗੋਂ ਸਮੁੱਚੀ ਮਨੁੱਖ ਜਾਤੀ ਦੇ ਧਰਮ ਨਾਲ ਸੀ।

ਇਸ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਭਾਵੇਂ ਤਿਲਕ ਜੰਙੁ ਦੀ ਰਖਿਆ ਸੀ ਪਰ ਬ੍ਰਹਮੰਡੀ ਮਨੁਖਤਾਵਾਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋ ਮਨੁਖਤਾ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣਾ ਇਸ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸੀ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਇਸ ਧਰਮ ਹੇਤੁ ਸਾਕੇ ਨੇ ਮਧਕਾਲੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਬਲਵਾਨਤਾ ਦਿਤੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਖਾਲਸਾ ਮਾਨਵਤਾ ਦੇ ਭਲੇ ਲਈ ਵਿਚਰਦਾ ਹੋਇਆ ਸ਼ਹੀਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਜਗ੍ਹਾਂ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੀਸ ਗੰਜ ਸਾਹਿਬ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਂਕ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਜਗ੍ਹਾਂ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਧੜ ਦਾ ਅੰਤਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਰਕਾਬ ਗੰਜ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਸੁਸ਼ੋਭਿਤ ਹੈ।

Sri Guru Nanak Dev Ji History In Punjabi | ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

Guru Arjan Dev Ji History In Punjabi | Shaheedi History

( Guru Teg Bahadur Ji Essay In Punjabi ) ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਗ਼ਲਤੀ ਹੋਈ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰ ਕੇ ਕੰਮੈਂਟ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਜਰੂਰ ਦੱਸਣ ਕਿਰਪਾਲਤਾ ਕਰਨੀ।

ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਚ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਇਕ ਕਰੋ ਸਾਡਾ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੇਜ।

You may also like...

Imandar Lakadhara Story In Punjabi | ਇਮਾਨਦਾਰ ਲੱਕੜਹਾਰਾ ਕਹਾਣੀ

July 25, 2021

 by Sandeep Singh · Published July 25, 2021 · Last modified September 12, 2021

June 12, 2022

 by ApratimPunjabi · Published June 12, 2022 · Last modified July 3, 2022

Chalak Lomdi Story In Punjabi Written | ਚਲਾਕ ਲੂੰਬੜੀ ਕਹਾਣੀ

July 7, 2021

 by Sandeep Singh · Published July 7, 2021 · Last modified July 4, 2022

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

• Next story  Slogan On Guru Teg Bahadur Ji In Punjabi
• Previous story  Punjabi Poem Udeek | ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਉਡੀਕ
• Popular Posts

Punjabi Poem On Teachers Day :- ਰੱਬ ਵਰਗੇ ਅਧਿਆਪਕ | ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਵਿਤਾ

Uncategorized

ਦਸਵੀਂ ਚੋਂ ਮੈਂ ਹੋ ਗਿਆ ਫੇਲ੍ਹ :- ਪਰਗਟ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਲਿਖੀ ਹਾਸ ਰਸ ਕਵਿਤਾ

Poem On Maa Boli Punjabi | ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਤੇ ਕਵਿੱਤਰੀ ਪ੍ਰਭਜੀਤ ਕੌਰ ਦੀ ਕਵਿਤਾ

Hathi Te Darji Kahani In Punjabi | ਦਰਜ਼ੀ ਅਤੇ ਹਾਥੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ

• Moral Stories In Punjabi

Biography of Shri Guru Tegh Bahadur Ji in Punjabi Language–ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ ਜੀਵਨੀ

Shri Guru Tegh Bahadur Ji- Ninth Guru of Sikhism in Punjabi Language – ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ :  ਪੰਜਾਬੀ   ਭਾਸ਼ਾ   ਵਿੱਚ   ਸਿੱਖ   ਧਰਮ   ਦੇ   ਨੌਵੇਂ   ਗੁਰੂ

Table of Contents

Biography of Shri Guru Tegh Bahadur Ji in Punjabi Language –  ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਦਸ ਗੁਰੂਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਸਨ। ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 1621 ਈ: ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਖੇ ਗੁਰੂ ਕੇ ਮਹਿਲ ਵਿਚ ਹੋਇਆ। ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ 1664 ਈ. ਤੋਂ 1675 ਈ. ਤਕ ਗੁਰਗੱਦੀ ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਰਹੇ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਅਗੁਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਅਤੇ ਨਿਡਰ ਯੋਧਾ, ਚਿੰਤਕ ਅਤੇ ਕਵੀ ਸਨ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਬ੍ਰਹਮਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ। ਆਪ ਜੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਪੁੱਤਰ ਸਨ। ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸ਼ਹਾਦਤ ਕਾਰਨ ‘ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ’ ਵਜੋਂ ਵੀ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਕੌਣ ਹਨ? Who is Guru Tegh Bahadur Ji in Punjabi Language?

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਨ। ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1621 ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਨਾਨਕੀ ਜੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਪੁੱਤਰ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਬਹੁਤ ਸਾਦਾ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਯੋਧਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮੁਗਲਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਈ ਲੜਾਈਆਂ ਲੜੀਆਂ ਸਨ। ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਬਦ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਵੀ ਲਿਖੀਆਂ ਜੋ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਮੁੱਖ ਗ੍ਰੰਥ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੁਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਚਿਆਰ ਅਤੇ ਨੇਕ ਜੀਵਨ ਜਿਉਣ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ।

24 ਨਵੰਬਰ, 1675 ਨੂੰ, ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੂੰ ਮਹਾਨ ਸਿੱਖ ਸੰਤ ਅਤੇ ਸ਼ਹੀਦ ਵਜੋਂ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ – Family and Early Life  in Punjabi Language

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 1621 ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਨਾਨਕੀ ਜੀ ਦੇ ਪੰਜ ਪੁੱਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਬਾਬਾ ਗੁਰਦਿੱਤਾ ਜੀ, ਬਾਬਾ ਸੂਰਜ ਮੱਲ ਜੀ, ਬਾਬਾ ਅਨੀ ਰਾਇ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਅਟੱਲ ਰਾਇ ਜੀ ਸਨ। ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਇੱਕ ਭੈਣ ਬੀਬੀ ਵੀਰੋ ਜੀ ਸਨ। ਆਪ ਦਾ ਬਚਪਨ ਦਾ ਨਾਂ ਤਿਆਗਮਲ ਸੀ।

ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਤੋਂ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ, ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਗੁਰਮੁਖੀ ਸਿੱਖੀ, ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਤੋਂ ਘੋੜ ਸਵਾਰੀ ਅਤੇ ਤੀਰਅੰਦਾਜ਼ੀ ਸਿੱਖੀ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਜੰਗੀ ਕਲਾ ਅਤੇ ਤਲਵਾਰਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੱਤੀ। ਕੇਵਲ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁਗਲਾਂ ਦਾ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਨਾਮ ਤਿਆਗਮਲ ਤੋਂ ਬਦਲ ਕੇ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ (ਬਹਾਦਰ ਤਲਵਾਰਬਾਜ਼) ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਯੋਗ ਲੜਾਕੂ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਧਿਆਨ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਚਿੰਤਨ ਵੱਲ ਮੁੜ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਤਿਆਗ ਅਤੇ ਸਿਮਰਨ ਦਾ ਰਾਹ ਚੁਣਿਆ।

ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਨਾਲ ਸੰਨ 1632 ਵਿੱਚ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ।ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਆਪਣਾ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਸਿਮਰਨ ਵਿੱਚ ਬਤੀਤ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ, ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਕਹਿਣ ‘ਤੇ, ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਸਮੇਤ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਿੰਡ ਬਕਾਲਾ ਵਿਖੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਚਲੇ ਗਏ। ਬਕਾਲਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਅਗਲੇ 20 ਸਾਲ, ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਂ ਇੱਕ ਭੋਰੇ ਵਿੱਚ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ।  ਅੱਠਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਨੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਨੌਵੇਂ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ।

ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਵਜੋਂ ਗੁਰਗੱਦੀ – Guruship as Ninth Guru  in Punjabi Language

ਮਾਰਚ 1664 ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਅੱਠਵੇਂ ਗੁਰੂ, ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਬਹੁਤ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਏ, ਓਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦੇ ਅਗਲੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਲਈ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ। ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਨੇ ‘ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ’ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਗਲੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਪਿੰਡ ਬਕਾਲਾ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣਗੇ। ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਗੁਰੂ  ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਅਸਪੱਸ਼ਟਤਾ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਕਈ ਪਖੰਡੀ ਪਿੰਡ ਬਕਾਲਾ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਗੁਰੂ ਬਣ ਬੈਠੇ ਅਤੇ ਨੌਵੇਂ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਲੱਗੇ।ਇਹ ਸਭ ਦੇਖ ਕੇ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਏ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਦੇ ਬਚਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਸਲੀ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਦਾ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੋ ਗਿਆ।

ਇਸ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਵਪਾਰੀ ਬਾਬਾ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਲਬਾਣਾ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਦੇ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲੀ। ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਬਾ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਤੇਜ਼ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਾਬਾ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਅੱਗੇ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬੰਦਰਗਾਹ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਨੂੰ 500 ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਮੋਹਰਾਂ ਭੇਟ ਕਰਨਗੇ। ਆਪਣੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਾਬਾ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰਾਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਗਏ ਅਤੇ ਓਥੋਂ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਦੇ ਆਖ਼ਿਰੀ ਬੋਲਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਗਲੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਬਕਾਲਾ ਪਿੰਡ ਚਲੇ ਗਏ।

ਬਕਾਲਾ ਪਿੰਡ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਅਤੇ ਏਨੇ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਦੇਖ ਕੇ ਬਾਬਾ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਏ। ਉਹ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦੇ ਹੋਏ ਦੋ ਸੋਨੇ ਦੇ ਸਿੱਕੇ ਭੇਟ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਸਾਰੇ ਦਾਅਵੇਦਾਰਾਂ ਨੇ 2 ਸੋਨੇ ਦੇ ਸਿੱਕੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਏ। ਪਰ ਬਾਬਾ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਅਸਲ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਨਾ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਨਿਰਾਸ਼ ਸੀ।

ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਇਕ ਗੁਰੂ ਭੋਰੇ ਵਿਚ ਵੀ ਸਿਮਰਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੋਰ ਗੁਰੂਆਂ ਵਾਂਗ ਬਾਬਾ ਲਬਾਣਾ ਨੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੂੰ ਵੀ ਦੋ ਸੋਨੇ ਦੇ ਸਿੱਕੇ ਭੇਟ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਬਾਬਾ ਲਬਾਣਾ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਕਿ ਉਸਨੇ ਪੰਜ ਸੌ ਮੋਹਰਾਂ ਭੇਟ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਦੋ ਮੋਹਰਾਂ ਤਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ।ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਬਾਬਾ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਲਬਾਣਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਹੀ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਏ ਅਤੇ ਛੱਤ ਉੱਤੇ ਜਾਕੇ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਬੋਲਣ ਲੱਗੇ, “ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ, ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ,”ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਸੀ “ਮੈਂ ਗੁਰੂ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ, ਮੈਂ ਗੁਰੂ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ”। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਗਸਤ 1664 ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਨੇ ਪਿੰਡ ਬਕਾਲਾ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ।

ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ – Establishment of Anandpur Sahib in Punjabi Language

ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਗੁਰਗੱਦੀ ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਗਏ। ਓਥੇ ਆਪਣਾ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਮੀਣਿਆਂ ਨੇ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ।

ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਥੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਗਏ। ਕੀਰਤਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮੀਲਾਂ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਕੇਹਲੂਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਤੋਂ ਮਾਖੋਵਾਲ ਪਿੰਡ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਖਰੀਦ ਕੇ ਸਤਲੁਜ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਸਾਇਆ।

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾਵਾਂ – Journeys of Guru Teg Bahadur Ji in Punjabi Language

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੌਰਾਨ ਪੂਰੇ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ, ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। ਆਪ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ, ਗੋਇੰਦਵਾਲ ਸਾਹਿਬ, ਤਰਨਤਾਰਨ, ਕੀਰਤਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਸਮੇਤ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮਾਝੇ ਅਤੇ ਮਾਲਵੇ ਦੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਦਿੱਲੀ, ਆਗਰਾ, ਕਾਨਪੁਰ, ਬਨਾਰਸ, ਗਯਾ, ਪਟਨਾ ਅਤੇ ਢਾਕਾ ਦਾ ਵੀ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ।

ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸੱਚੇ ਮਨ ਨਾਲ ਨਾਮ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ। ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਸੰਗਤਾਂ ਨੂੰ ਦੁਨਿਆਵੀ ਭਰਮਾਂ ਅਤੇ ਵਹਿਮਾਂ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਨ, ਜਾਤ-ਪਾਤ ਨੂੰ ਤਿਆਗਣ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ। ਆਪਣੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ‘ਨਿਰਭਉ’ (ਭਉ ਰਹਿਤ) ਅਤੇ ‘ਨਿਰਵੈਰ’ (ਈਰਖਾ ਰਹਿਤ) ਹੋਣ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ। ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਸਿੱਖ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਕ ਜਲ ਖੂਹ ਅਤੇ ਲੰਗਰ ਲਗਾਏ। ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਮੁਗਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ​​ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਦੌਰਾਨ 1666 ਈ: ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ ਘਰ  ਵਿਚ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਇਕ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜੋ ਅਗੇ ਜਾਕੇ ਸਿਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਬਣੇ।

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੂੰ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤਾਂ ਦੀ ਫਰਿਆਦ – Pleading of Kashmiri Pandits to Guru Teg Bahadur Ji in Punjabi Language

ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤਹਿਤ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਸੂਬੇਦਾਰ ਸ਼ੇਰ ਅਫਗਾਨ ਖਾਨ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤਾਂ ਨੂੰ ਤੰਗ-ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਤੋਂ ਦੁਖੀ ਹੋ ਕੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਲੈ ਕੇ ਨੌਵੇਂ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲੈਣ ਲਈ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਆਏ।

ਉਸ ਗੰਭੀਰ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਆਪ ਜੀ ਦੇ 9 ਸਾਲ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਜੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, ” ਪਿਤਾ ਜੀ ਕੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ?” ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਜੀ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂਆਂ ਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕੁਰਬਾਣੀ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਮਨੁੱਖ ਕੌਣ ਹੋਵੇਗਾ? ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਜੀ ਨੇ ਉੱਤਰ ਦਿੱਤਾ, “ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲੋਂ ਚੰਗਾ ਕੌਣ ਹੋਵੇਗਾ?” ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਆਪਣੇ ਮਾਸੂਮ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਇਸ ਜਵਾਬ ਨੂੰ ਸੁਨ ਕੇ ਮੁਸਕੁਰਾਏ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਕੋਲ ਜਾਕੇ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਕਿ ਜੇਕਰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦਾ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤ ਵੀ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਇਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਕਰ ਲੈਣਗੇ।

ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਬੇਕਾਰ ਗਈਆਂ।

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ – Martyrdom of Guru Tegh Bahadur Ji in Punjabi Language

ਜਦੋਂ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ। ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਕਹੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਕੇ ਦਿੱਲੀ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਕਈ ਧਮਕੀਆਂ ਤੇ ਲਾਲਚ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਪਾਇਆ। ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸਤੋ ਉਪਰੰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਦੇਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸਾਥੀਆਂ ਭਾਈ ਮਤੀ ਦਾਸ ਜੀ, ਭਾਈ ਸਤੀ ਦਾਸ ਜੀ ਅਤੇ ਭਾਈ ਦਾਤੇ ਜੀ ਨੂੰ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅਡੋਲ ਰਹੇ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1675 ਈ: ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਕ ਵਿਖੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਦਿੱਲੀ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਂਕ ਵਿੱਚ ਸੁਸ਼ੋਭਿਤ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੀਸ ਗੰਜ ਸਾਹਿਬ ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਨੌਵੇਂ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਰਕਾਬ ਗੰਜ ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਰੂਹਾਨੀ ਦੇਹ ਦਾ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਇਸ ਸ਼ਹਾਦਤ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ​​ਦੇ ​​ਵਿਰੁੱਧ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਗੁਰਗੱਦੀ ਦੇ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰੀ – Succession to the Guruship in Punjabi Language

ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਆਖਰੀ ਹੁਕਮ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਨੌਂ ਸਾਲ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਜੀ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਵਜੋਂ ਗੁਰੂ ਗੱਦੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਜੀ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਬਣੇ।

Read More Biography of Guru Nanak dev ji in Punjabi Biography of Guru Har Krishan Ji in Punjabi Language Biography of Guru Har Rai Ji in Punjabi Language

Related Articles

Biography of Guru Ramdas Sahib ji in Punjabi Language – Fourth Guru of Sikhism

Biography of Guru Amardas ji in Punjabi-ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨੀ

Biography of Guru Har Krishan Ji in Punjabi Language-ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਦੀ ਜੀਵਨੀ

Biography of Bhai Lalo Ji in Punjabi – ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਭਾਈ ਲਾਲੋ ਜੀ ਦੀ ਜੀਵਨੀ

Leave a reply cancel reply.

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

Punjabi Essay on “Guru Tegh Bahadur Ji”, “ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ”, Punjabi Essay for Class 10, Class 12 ,B.A Students and Competitive Examinations.

ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ

Guru Tegh Bahadur Ji

ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨੁਕਤੇ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ, ਜਨਮ ਤੇ ਬਚਪਨ, ਹਿਸਥ ਜੀਵਨ, ਗੁਰਗੱਦੀ, ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ, ਅਨੰਦਪੁਰ ਵਸਾਉਣਾ, ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤਾਂ ਦੀ ਪੁਕਾਰ, ਗਿਫ਼ਤਾਰੀ, ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ, ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ, ਅੰਤਮ-ਸੰਸਕਾਰ, ਪਸਿੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿਸ਼ਾ।

ਧਰਮ ਹੇਤ ਸਾਕਾ ਜਿਨ ਕੀਆ॥

ਸੀਸ ਦੀਆ ਪਰ ਸਿਰਰੁ ਨਾ ਦੀਆ॥ (ਬਚਿੱਤਰ ਨਾਟਕ)

ਜਾਣ-ਪਛਾਣ : ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਅਕਤੀਤਵ ਬਹੁਮੁਖੀ ਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਸੀ। ਆਪ ਨੇ ਧਰਮ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਮਹਾਨ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਲਈ ਆਪ ਨੂੰ “ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ’ ਕਹਿ ਕੇ ਸਤਿਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਤਿਲਕ ਜੰਝੂ ਰਾਖਾ ਪ੍ਰਭ ਤਾਕਾ॥

ਕੀਨੋ ਬਡੋ ਕਲੂ ਮਹਿ ਸਾਕਾ॥

ਜਨਮ ਅਤੇ ਬਚਪਨ : ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਮਾਤਾ ਨਾਨਕੀ ਜੀ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ 1 ਅਪੈਲ, 1621 ਈਸਵੀ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ। ਆਪ ਦਾ ਬਚਪਨ ਦਾ ਨਾਂਅ ਤਿਆਗ ਮੱਲ ਸੀ। ਆਪ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਸਪੁੱਤਰ ਸਨ। ਆਪ ਦਾ ਬਚਪਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਹੀ ਬੀਤਿਆ। ਫਿਰ ਆਪ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਸਮੇਤ ਕੁਝ ਸਾਲ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਆ ਗਏ । ਆਪ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਖੇ ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਤੇਗ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਜੌਹਰ ਵਿਖਾਏ ਕਿ ਆਪ ਤਿਆਗ ਮੱਲ ਤੋਂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਬਣ ਗਏ।

ਹਿਸਥ ਜੀਵਨ : ਆਪ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਖੇ ਹੀ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ। ਆਪ ਦੇ ਘਰ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਵਰਗੇ ਨੇਕ ਸਰਬੰਸਦਾਨੀ ਪੁੱਤਰ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ।

ਗੁਰਗੱਦੀ : ਆਪ ਇਕਾਂਤ ਵਿਚ ਅਡੋਲ ਰਹਿ ਕੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਉਣ ਤੋਂ ਮਗਰੋਂ ਆਪ ਪਿੰਡ ਬਕਾਲਾ ਵਿਖੇ ਆ ਗਏ ਤੇ ਉਥੇ ਆਪ ਨੇ 26 ਸਾਲ 9 ਮਹੀਨੇ ਤੇ 13 ਦਿਨ ਦੀ ਘੋਰ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਗੁਰੂ ਹਰਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਨੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਗਲੇ ਗੁਰੂ ਬਾਰੇ ਕੇਵਲ ਏਨਾ ਹੀ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ‘ਬਾਬਾ ਬਕਾਲੇ’ ਤਾਂ ਕਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦਾ ਮਾਲਕ ਦੱਸਣ ਲੱਗ ਪਏ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉੱਥੇ 22 ਗੁਰੂ ਬਣ ਬੈਠੇ |

ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ : ਆਪ ਦੇ ਗੁਰ ਰੂਪੀ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣ ਦੀ ਕਥਾ ਨਿਰਾਲੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਹਰਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਤੋਂ ਸਾਲ ਕੁ ਪਿੱਛੋਂ ਕਈ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਲੁਬਾਣਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਘੁੰਮਣਘੇਰੀ ਵਿਚੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਪਾਰ ਲੱਗਾ ਸੀ, ਆਪਣੀ ਸੁੱਖਣਾ ਦੀ 500 ਮੋਹਰਾਂ ਲੈ ਕੇ ਬਾਬਾ ਬਕਾਲੇ ਪੁੱਜਾ। ਉਸ ਨੇ ਹਰ ਭੇਖੀ ਅੱਗੇ ਪੰਜ-ਪੰਜ ਮੋਹਰਾਂ ਭੇਟ ਕੀਤੀਆਂ ਤਾਂ ਆਪ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ‘ਸਿੱਖੀਆਂ ਦਾ ਪੰਜ ਸ ਮਹਰਾ ਸਨ ਤੇ ਭੇਟਾ ਕੇਵਲ ਪੰਜ ਹੀ ਕੀਤੀਆਂ ਨੇ ਤਾਂ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਕਮਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਰੌਲਾ ਪਾਉਣ ਲੱਗ 6 “ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ, “ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ’ ਭਾਵ ਸੱਚਾ ਗੁਰੂ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ।

ਅਨੰਦਪੁਰ ਵਸਾਉਣਾ : ਬਕਾਲੇ ਤੋਂ ਆਪ ਕੀਰਤਪੁਰ ਆ ਗਏ। ਫਿਰ ਕਹਿਲੂਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖ਼ਰੀਦ ਕੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ। ਨਗਰ ਵਸਾ ਲਿਆ। ਜਿਥੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ‘ਖ਼ਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੀ ਸਾਜਨਾ ਕੀਤੀ।

ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤਾਂ ਦੀ ਪੁਕਾਰ : ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੁਗ਼ਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਹੁਕਮ ਅਨੁਸਾਰ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਸੂਬੇਦਾਰ ਸ਼ੇਰ ਅਫ਼ਗਾਨ। ਤਲਵਾਰ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਹਰ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਹਿੰਦੂ ਨੂੰ ਜਬਰੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਦੁਖੀ ਪੰਡਤਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਅੱਗੇ ਫ਼ਰਿਆਦ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕਿਸੇ ਬਹਾਦਰ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤਾਂ ਕੋਲ ਹੀ ਬੈਠੇ ਬਾਲਕ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਇ ਨੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ “ਆਪ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਯੋਧਾ ਹੋਰ ਕੌਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ? ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਤਿਲਕ ਜੰਝੂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਆਪਣੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੇਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ।

ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ : ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਗਰੇ ਪੁੱਜੇ। ਇਥੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੰਜ ਸਿੱਖਾਂ ਸਮੇਤ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਤੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਢੱਠੀ ਹੋਈ ਮਸਜਿਦ ਨੇੜੇ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਆਪ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਧਰਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, ਡਰਾਇਆ, ਧਮਕਾਇਆ ਤੇ ਲਾਲਚ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਪਰ ਆਪ ਅਡੋਲ ਰਹੇ।

ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ : ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਦਿੜਤਾ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਹਾਕਮਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪ ਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ। ਭਾਈ ਮਤੀ ਦਾਸ ਨੂੰ ਆਰੇ ਨਾਲ ਚੀਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਭਾਈ ਸਤੀ ਦਾਸ ਜੀ ਨੂੰ ਰੂੰ ਵਿਚ ਲਪੇਟ ਕੇ ਸਾੜ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਈ ਦਿਆਲੇ ਨੂੰ ਉੱਬਲਦੀ ਦੇਗ ਵਿਚ ਪਾ ਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ : ਅੰਤ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ । ਆਪ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਕੇ ਬੋਹੜ ਹੇਠ ਬੈਠ ਗਏ । ਆਪ ਨੇ ਜਪੁ ਜੀ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਪਰਮਾਤਮਾ ਅੱਗੇ ਸੀਸ ਨਿਵਾਇਆ ਤੇ ਜਲਾਦ ਨੇ ਤਲਵਾਰ ਨਾਲ ਆਪ ਦਾ ਸਿਰ ਧੜ ਨਾਲੋਂ ਅਲੱਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇੰਜ ਆਪ ਨੇ ਸੀਸ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਸਿਰੜ ਨਾ ਹਾਰਿਆ। ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੀਸ ਗੰਜ ਸੁਸ਼ੋਭਿਤ ਹੈ।

ਅੰਤਮ-ਸੰਸਕਾਰ : ਸ਼ਹੀਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪ ਦਾ ਸਿਰ ਅਤੇ ਧੜ ਉੱਥੇ ਹੀ ਪਏ ਸਨ। ਕਿਸੇ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋ ਰਹੀ ਕਿ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਉਨਾਂ ਦਾ ਅੰਤਮ-ਸੰਸਕਾਰ ਕਰ ਦੇਵੇ। ਏਨੇ ਨੂੰ ਭਾਈ ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ) ਜੈਤਾ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਸੀਸ ਆਪਣੀ ਬੋਲੀ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਤੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਕੋਲ ਪੁੱਜ ਗਏ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਲ ਨਾਲ ਲਾਇਆ ਤੇ ਕਿਹਾ ‘ਗੰਘਰੇਟਾ ਗੁਰ ਕਾ। ਬੇਟਾ ਫਿਰ ਗੁਰ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦਾ ਧੜ ਭਾਈ ਲੱਖੀ ਸ਼ਾਹ ਵਣਜਾਰਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰੋ ਦੇ ਭਰੇ ਗੱਡੇ ਵਿਚ ਰੱਖ ਕੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਸਮੇਤ ਅੱਗੇ ਲਾ ਲਈ। ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਰਕਾਬ ਗੰਜ ਸੁਸ਼ੋਭਿਤ ਹੈ।

ਇੰਜ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੇ ਪੋਤਰੇ ਅਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਪੋਤਰੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੂੰ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਕ | ਵਿਚ 11 ਨਵੰਬਰ 1675 ਈਸਵੀ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਪਸਿੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ : ਆਪ ਨੇ 59 ਸ਼ਬਦ, 57 ਸਲੋਕ ਤੋਂ 14 ਰਾਗਾਂ ਵਿਚ ਬਾਣੀ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਕਿ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਵਲੋਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਾ : ਆਪ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦਾ ਮੂਲ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਸਾਰ ਚਲਾਇਮਾਨ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਮੋਹ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ | ਆਪ ਨੇ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਬਾਦਰ ਕੀ ਛਾਈ, ਮਿਗ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ, ਧੁੰਏ ਕਾ ਪਹਾਰ, ਸੁਪਨਾ, ਜਲ ਤੇ ਬੁਦਬੁਦਾ, ਬਾਲ ਕੀ ਭੀਤ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਭਜਨ ਬਿਨਾਂ ਇਹ ਜਨਮ ਵਿਅਰਥ ਹੈ :

ਗੁਨ ਗੋਬਿੰਦ ਗਾਇਓ ਨਹੀਂ ਜਨਮ ਅਕਾਰਥ ਕੀਨ ॥

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਭਜੁ ਮਨਾ ਜਿਹ ਬਿਧ ਜਲ ਕਉ ਮੀਨ॥

ਇਸ ਤਰਾਂ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਮਹਾਨ ਧਾਰਮਕ ਆਗੂ, ਸਮਾਜਕ ਸੁਧਾਰਕ, ਦੇਸ-ਪ੍ਰੇਮੀ, ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ ਸਨ। ਆਪ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੋਚਣੀ ਵਿਚ ਇਨਕਲਾਬ ਲੈ ਆਂਦਾ।

Related Posts

Absolute-Study

Hindi Essay, English Essay, Punjabi Essay, Biography, General Knowledge, Ielts Essay, Social Issues Essay, Letter Writing in Hindi, English and Punjabi, Moral Stories in Hindi, English and Punjabi.

Nice essay i complete my project from here

Maja aa gya

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

Gyan IQ .com

Essay on “shri guru teg bahadur ji”, “ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ” punjabi essay, paragraph, speech for class 7, 8, 9, 10, and 12 students and kids for punjabi language exam..

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ

Shri Guru Teg Bahadur Ji

ਭੂਮਿਕਾ – ਇਸ ਤੁਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਧਰਮ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਇਸ ਤਰਾਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਤ ਅਰਥਾਤ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਣ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ ਜਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੋਰ ਕੋਈ ਧਰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਰਮਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡ ਕੇ ਰਹਿਣਾ ਹੀ ਸਦਾ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਸਮਝਿਆ ਹੈ ਜਦਕਿ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੱਚਾ ਧਰਮ ਪੁਰਖ ਉਹੀ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਹਿਤ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਹਿਤ ਸਮਝੇ।

ਦਇਆ, ਕਰੁਣਾ, ਪ੍ਰੇਮ, ਤਿਆਗ ਆਦਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਜੀਵਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ‘ਤੇ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਅਨੇਕ ਮਹਾਂਪੁਰਖਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੁਖਾਂ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਕੇ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਸ਼ਹੀਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਹਾਤਮਾਵਾਂ ਦੇ ਹੀ ਮੋਢੀ ਹਨ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਭ ਕੁਝ ਧਰਮ ਦੀ ਖਾਤਰ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਸੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੇ ਕਈ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਕੀਤੇ ਸਨ।ਉਹ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਧਰਮ ਬਦਲ ਕੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੇ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਨੇਕਾਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਸਹਿਣੇ ਪੈਂਦੇ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸਭ ਕੁਝ ਵਾਰ ਦਿੱਤਾ।

ਜੀਵਨੀ – ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਹਨ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ , ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਦੇ ਘਰ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1622 ਨੂੰ ਹੋਇਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਬੀਬੀ ਨਾਨਕੀ ਸੀ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਗੱਦੀ ਨਹੀਂ ਸੌਂਪੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸੰਸਾਰੀ ਕੰਮਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਅਧਿਆਤਮਕ ਰੰਗ ਵਿਚ ਹੀ ਰੰਗੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਪੁੱਤਰ ਸਨ।ਉਹ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਤੇਜ਼ ਬੁੱਧੀ ਵਾਲੇ ਸਨ, ਪਰ ਸੰਸਾਰਕ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸ਼ਸਤਰ ਵਿਦਿਆ ਤੇ ਆਤਮਿਕ ਵਿਦਿਆ ਵੀ ਸਿੱਖੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰਕ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਾਮ, ਕ੍ਰੋਧ, ਲੋਭ, ਮੋਹ, ਅਹੰਕਾਰ ਵਰਗੇ ਅਧਿਆਤਮਕ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹਾਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।

ਗੁਰੂ ਗੱਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ – ਅੱਠਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਨੇ ਜਦੋਂ ਆਪਣਾ ਚੋਲਾ ਛੱਡਿਆ ਤਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਿਚ ਤਾਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ, ਪਰ ਬਸ ਇੰਨਾਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਨੌਵਾਂ ਗੁਰੂ ‘ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ ਵਿਚ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਤੇ ਪੂਜਣਯੋਗ ਵਿਅਕਤੀ ਹੋਣਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਇਸੇ ਤੱਤ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾ ਕੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਢੰਗੀ ਗੁਰੂ ਬਣ ਬੈਠੇ ਹੁਣ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਇਹ ਉੱਠਿਆ ਕਿ ਸੱਚਾ ਗੁਰੂ ਕੌਣ ਹੈ ? ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਲੁਬਾਣਾ ਨਾਮੀ ਇਕ ਵਪਾਰੀ ਨੇ।ਜਿਸਨੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਜਹਾਜ਼ ਡੁੱਬਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਲਈ 500 ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਮੋਹਰਾਂ ਚੜਾਉਣ ਦੀ ਮੰਨਤ ਮੰਗੀ ਸੀ। ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸਾਰੇ ਗੁਰੂ ਬਣੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੋ-ਦੋ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਮੋਹਰਾਂ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਸਭ ਨੇ ਚੁੱਪ-ਚਾਪ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਈਆਂ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ ਅੱਗੇ ਉਸ ਨੇ ਦੋ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਮੋਹਰਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭਾਈ ਤੂੰ ਤਾਂ 500 ਮੋਹਰਾਂ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ 498 ਮੋਹਰਾਂ ਕਿਥੇ ਹਨ ?ਇਸ ਉੱਤੇ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਅਸਲੀ ਗੁਰੂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੱਢੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ 500 ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਮੋਹਰਾਂ ਚੜ੍ਹਾ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਉਸਨੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਰੌਲਾ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸੱਚੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਨੌਵਾਂਗ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ।ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਲਾਲਚ ਤੋਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੂੰ 1664 ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਗੱਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ।

ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦੂਜੇ ਢੋਗੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਹੋਇਆ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਉੱਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਭਗਤਾਂ ਨੇ ਦੋਸ਼ੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਪਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਯਾਤਰਾਵਾਂ -ਉਸ ਸਮੇਂ ਦਾ ਸਮਾਜ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸਮਾਜ ਸੀ।ਗਰ ਜੀ ਨੇ ਇਸ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੋਕ ਜਾਗ੍ਰਿਤੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਚਾਰਾਂ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। ਦਿਨ ਬਕਾਲਾ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਪਹੁੰਚੇ।ਉੱਥੇ ਮਸੰਦਾਂ ਦੁਆਰਾ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਜਾਣ ਉੱਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਪਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੀਆਂ ਇਸਤਰੀਆਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਤੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਲਾ ਨਾਮਕ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਗਈਆਂ। ਇਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਵਲਾ ਤੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀਰਤਪੁਰ ਪੁੱਜੇ। ਪਰ ਉਥੇ ਵੀ ਸਵਾਰਥੀ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਨਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਖੋਵਾਲ ਪਿੰਡ ਦੇ ਕੋਲ ਨਵਾਂ ਕਸਬਾ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਅਨੰਦਪੁਰ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਇਆ।ਉੱਥੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਲੰਬੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਚੱਲ ਪਏ ।ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ, ਬਨਾਰਸ, ਅਤੇ ਪਟਨਾਗਏ। ਪਟਨਾ ਵਿਚ ਮਿਰਜ਼ਾ ਰਾਜਾ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਢਾਕਾ ਤੇ ਅਸਮ ਗਏ !ਢਾਕਾ ਤੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਜਨਮ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਚਾਰ ਮਿਲਿਆ । ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਸਮ ਵੱਲ ਵਧਦੇ ਹੋਏ ਉਥੇ ਉਹ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੂਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੁੱਜ ਗਏ ਕਿਉਂਕਿ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਅਤੇ ਅਹੋਮੀ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਚੱਲ ਰਹੇ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰੋਕਿਆ ।ਲਗਪਗ ਦੋ ਸਾਲ ਅਸਮ (ਧੂਬੜੀ) ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਹ ਫਿਰ ਪਟਨਾ ਵਾਪਸ ਆਏ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਏ । ਫਿਰ ਪੰਜਾਬ ਆ ਗਏ ਅਤੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗੇ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾਲਵੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕੁਝ ਮੁਸਲਮਾਨ ਅਤੇ ਪਠਾਨ ਵੀ ਸਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਨੇਕਾਂ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੁਲਮ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਲੜਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੱਤੀ।

ਸ਼ਹੀਦੀ – ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਬੁਲੰਦ ਸੀ।ਉਹ ਮਨਚਾਹੇ ਜ਼ੁਲਮ ਕਰਦੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਧਰਮ ਬਦਲਣ ਕਰਕੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦੇ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਉਹ ਨਾ ਮੰਨਦੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੋਟੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਮੁਗ਼ਲ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰਿਆਂ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣਾਇਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਨੂੰ ਖਤਰਾ ਸੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਲੋਕ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਜੋ ਕਿ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਇਕ ਪਵਿੱਤਰ ਆਤਮਾ ਸਮਝਦੇ ਸਨ, ਰੋਂਦੇ ਵਿਲਕਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਏ । ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫਰਿਆਦ ਸੁਣੀ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਲਗਾਇਆ। ਬਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ਨੇ ਜੋ ਕਿ ਪਿਤਾ ਦੇ ਕੋਲ ਹੀ ਬੈਠੇ ਸਨ, ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ, “ ਪਿਤਾ ਜੀ, ਤੁਸੀਂ ਅੱਜ ਇੰਨੇ ਚੁੱਪ ਕਿਉਂ ਹੋ?’ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, “ ਸੰਸਾਰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੈ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਬਹਾਦਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਜੋ ਆਪਣੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦੇ ਕੇ ਇਸ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਿਵਾਏ ‘ ਬਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ਨੇ ਇਹ ਸੁਣਦੇ ਹੀ ਕਿਹਾ, ‘ਪਿਤਾ ਜੀ, ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ ਬਹਾਦਰ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਵਿਅਕਤੀ ਹੋਰ ਕੌਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ? ਬਾਲ ਬਿੰਦ ਦੇ ਅਹਾ ਕਹਿਣ ਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਲਈ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦੇਣ ਦਾ ਨਿਸ਼ਚਾ ਕਰ ਲਿਆ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੂ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦੇਣ ਕਿ, “ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੋ ਕਿ ਹਿੰਦੁਆਂਦੇ ਰੱਖਿਅਕ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੱਦੀ ਸੰਭਾਲਣ ਵਾਲੇ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਨੂੰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣਾ ਦਿਉ ਤਾਂ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਹਿੰਦੂ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਧਰਮ ਬਦਲ ਲੈਣਗੇ ।” ਇਸ ਤੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਭੇਜਿਆ।ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਪਣੇ ਪੰਜ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਧਰਮ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦਿੱਲੀ ਵੱਲ ਚੱਲ ਪਏ। ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੰਜ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਗਰਾ ਵਿਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਰਮ ਬਦਲਣ ਲਈ ਤਰ੍ਹਾਂ-ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਪਣੇ ਨਿਸ਼ਚੇ ਤੇ ਅਟੱਲ ਰਹੇ ।ਆਖਰ 21 ਨਵੰਬਰ, 1675 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿਰ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਇਸ ’ਤੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਹਾਹਾਕਾਰ ਮੱਚ ਗਈ । ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਭਾਈ ਜੈਤੋ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਸਿਰ ਲੈ ਕੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਵੱਲ ਚੱਲ ਪਿਆ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਧੜ ਦਾ ਅੰਤਮ ਸੰਸਕਾਰ ਭਾਈਊਧਾ ਨੇ ਇਕ ਵਪਾਰੀ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਰਕਾਬ ਗੰਜ ਵਿਚ ਕੀਤਾ।ਹੁਣ ਉਥੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਰਕਾਬ ਗੰਜ ਸਥਾਪਤ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਸਿਰ ਦਾ ਅੰਤਮ ਸੰਸਕਾਰ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਨੇ ਆਤਮ-ਬਲੀਦਾਨ ਦੇ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੁਲਮ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨਾ ਝੁਕਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੱਤੀ।

ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ – ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕ ਮਹਾਨ , ਕਵੀ ਸਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਰਚਨਾਵਾਂ ਇੰਨੀਆਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹਨ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਈਸ਼ਵਰ ਦੇ ਕੋਲ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, “ਆਪ ਭਾਵੇਂ ਜੋ ਚਾਹੇ ਭੁੱਲ ਜਾਓ ਪਰ ਉਸ ਸਰਬ-ਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਕਦੀ ਨਾ ਭੁੱਲੋ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਉੱਠਦੇ ਬੈਠਦੇ ਸੌਂਦੇ, ਜਾਗਦੇ ਹਰ ਸਾਹਦੇ ਆਉਣ ਜਾਣ ਦੇ ਨਾਲ ਜਪੋ।ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸੱਠ ਸ਼ਬਦ ਅਤੇ 59 ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਿਜ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ।

‘ਨਾਮ’, ‘ਦਾਨ’ ਅਤੇ ‘ਇਸ਼ਨਾਨ’ ਨੂੰ ਅਤਿਅੰਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਝਿਆ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਾਰਥਕਤਾਵੀ‘ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਵਿਚ ਮੰਨਦੇ ਸਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਮਹਾਨ ਬਲੀਦਾਨ ਦੇ ਕੇ ਨਾ ਕੇਵਲ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਦਿਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਬਲਕਿ ਅੱਜ ਤੱਕ ਅਜਿਹੇ ਬਲੀਦਾਨ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਲੋਕ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।

ਸਿੱਟਾ – ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਇਕ ਸੱਚੇ ਮਨੁੱਖਤਾਵਾਦੀ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਸੁਖ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਅਨੇਕ ਜ਼ੁਲਮ ਸਹੇ ਅਤੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਕਰਨੀ ਸਮਝ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰ-ਮੱਥੇ ਲਾਇਆ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਬਲੀਦਾਨ ਜੁਗਾਂ-ਜੁਗਾਂ ਤੱਕ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਰਹੇਗਾ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਰਹੇਗੀ।ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਬਲੀਦਾਨ ਨੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜ਼ੁਲਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਸਿਰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਨਹੀਂ ਜੀਅ ਸਕਦਾ। ਤਦ ਹੀ ਗੁਰੂ ਜੀ

ਦੇ ਬਲੀਦਾਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਕ ਤੁਫ਼ਾਨ ਜਿਹਾ ਉੱਠ ਖੜਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੁਫ਼ਾਨ ਵਿਚ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਰਾਜ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਮਿਲ ਗਿਆ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਰੱਖ਼ਤ ਤੋਂ ਸੁੱਕਾ ਪੱਤਾ ਡਿੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਰਾਹ ਅੱਜ ਵੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰਚੀ ਬਾਣੀ ਜੁਗਾਂ-ਜੁਗਾਂ ਤੱਕ ਆਦਰ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਰਹੇਗੀ। ਧੰਨ ਹੈ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਧਰਤੀ ਜਿੱਥੇ ਅਜਿਹੇ ਬਲੀਦਾਨੀ ਹੋਏ ਹਨ।

Related posts:

Related posts.

Thank u very much

Welcome and Thanks Amardeep Singh.

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Email Address: *

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed .

• Privacy Policy

• ਪੰਜਾਬੀ-ਨਿਬੰਧ
• Punjabi Grammar
• ਪੰਜਾਬੀ-ਭਾਸ਼ਾ
• ਪੰਜਾਬੀ ਪੇਪਰ
• ਕਹਾਣੀਆਂ
• ਵਿਆਕਰਣ
• Letter Writing

Shri Guru Teg Bahadur Ji, "ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ" Punjabi Essay, Paragraph for Class 8, 9, 10, 11 and 12 Students Examination in 700 Words.

ਪੰਜਾਬੀ-ਨਿਬੰਧ ' ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ'  shri guru teg bahadur ji.

ਰੂਪ-ਰੇਖਾ  ( Outline) ਭੂਮਿਕਾ, ਜਨਮ ਤੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ, ਸੰਤ ਸੁਭਾ ਤੇ ਸ਼ਸਤਰ ਵਿੱਦਿਆ ਦੇ ਮਾਹਰ, ਇਕੱਲਤਾ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਗੁਰਗੱਦੀ, ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ, ਅਨੰਦਪੁਰ ਵਸਾਉਣਾ, ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤਾਂ ਦੀ ਪੁਕਾਰ, ਸ਼ਹਾਦਤ, ਸਾਰੰਸ਼।

ਭੂਮਿਕਾ  (Introduction)

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਨ।ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਮਹਾਨ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸ ਸਦਕਾ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ‘ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ' ਦਾ ਮਹਾਨ ਰੁਤਬਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਸਦਕਾ ਹੀ ਜ਼ਾਲਮ ਹਾਕਮਾਂ ਦੇ ਜ਼ਬਰ ਥੱਲੇ ਕੁਚਲੀ ਜਾ ਰਹੀ ਜਨਤਾ ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਈ।

ਜਨਮ ਤੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ  ( Birth and parents )

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਅਪਰੈਲ, 1621 ਈ: ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ।ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਮਾਤਾ ਨਾਨਕੀ ਸੀ। ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਬਚਪਨ ਦਾ ਨਾਂ ਬਹਾਦਰ ਚੰਦ ਸੀ। ਆਪ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਦੇ ਪੰਜ ਪੁੱਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਖੇ ਕਈ ਲੜਾਈਆਂ ਲੜੀਆਂ ਤੇ ਤੇਗ਼ ਦੇ ਜੌਹਰ ਵਿਖਾਏ ਤਾਂ ਹੀ ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਪੈ ਗਿਆ।

ਸੰਤ ਸੁਭਾ ਅਤੇ ਸ਼ਸਤਰ ਵਿੱਦਿਆ ਦੇ ਮਾਹਰ  ( Sant Subha and expert in Shastra Vidya )

ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਤ ਸੁਭਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਚਿੱਤ, ਗੰਭੀਰ ਤੇ ਨਿਡਰ ਸੁਭਾ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸਨ। ਆਪ ਕਈ ਘੰਟੇ ਸਮਾਧੀ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਹੇਠ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼ਸਤਰ ਵਿੱਦਿਆ ਦਿਵਾਈ। ਆਪ ਸੁੰਦਰ, ਜਵਾਨ, ਵਿਦਵਾਨ, ਸੂਰਬੀਰ, ਸ਼ਸਤਰਧਾਰੀ, ਧਰਮ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਸਨ।

ਇਕੱਲਤਾ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ  (Lovers of solitude)

1632 ਈ. ਵਿੱਚ ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ।ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਸਾਦਾ ਸੀ।ਆਪ ਇਕਾਂਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਭਗਤੀ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਮਗਰ ਆਪ ਜੀ ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ ਵਿਖੇ 20 ਸਾਲ ਤੱਕ ਭੋਰੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਸਿਮਰਨ ਕਰਦੇ ਰਹੇ।

ਗੁਰਗੱਦੀ  (Gurgaddi)

ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਨੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ ਕਹਿ ਕੇ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦਾ ਵਾਰਿਸ ਬਣਾਇਆ। ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰੂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਅਨੋਖੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਨੇ ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਹੋਰ ਕਈ ਪਖੰਡੀ ਸਾਧੂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦਾ ਵਾਰਿਸ ਦੱਸਣ ਲਈ ਹੋਏ ਸਨ।ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਲੁਬਾਣਾ ਨਾਂ ਦਾ ਵਪਾਰੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੰਵਰ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਪਾਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੁੱਖਣਾ ਲਾਹੁਣ ਲਈ ਹਰ ਸਾਧੂ ਅੱਗੇ ਪੰਜ ਮੋਹਰਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਤੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਿਆ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਜਦੋਂ ਪੰਜ ਮੋਹਰਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜ ਸੌ ਮੋਹਰਾਂ ਦੀ ਸੁੱਖਣਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਉਹਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਪੰਜ ਸੌ ਮੋਹਰਾਂ ਭੇਟ ਕੀਤੀਆਂ ਤੇ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਲਾਈਆਂ “ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ, ਗੁਰੂ ਲਾਧੋ ਰੇ”। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪ ਗੁਰਗੱਦੀ 'ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਏ।

ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ  (Preaching religion)

ਗੁਰੂ ਪਰਗਟ ਹੋ ਕੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਸੰਭਾਲਣ ਪਿੱਛੋਂ ਆਪ ਨੇ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੀਕ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨਾ ਅਰੰਭ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਪੁੱਤਰ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਇ ਨੂੰ ਸਿਦਕ, ਬੀਰਤਾ ਅਤੇ ਪਵਿੱਰਤਾ ਦੇ ਉੱਚੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਢਾਲਿਆ। 

ਅਨੰਦਪੁਰ ਵਸਾਉਣਾ  (Anandpur settlement)

ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ ਤੋਂ ਆਪ ਕੀਰਤਪੁਰ ਪੁੱਜੇ ਤੇ ਫਿਰ ਕਹਿਲੂਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖ਼ਰੀਦ ਕੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਨਗਰ ਵਸਾਇਆ। ਮਗਰੋਂ ਇੱਥੇ ਹੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਸਾਜਿਆ।

ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤਾਂ ਦੀ ਪੁਕਾਰ  (The call of Kashmiri Pandits)

ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੁਗ਼ਲ ਸਮਰਾਟ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਸੂਬੇਦਾਰ ਸ਼ੇਰ ਅਫ਼ਗਾਨ ਤਲਵਾਰ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਦੁਖੀ ਪੰਡਤਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਫਰਿਆਦ ਕੀਤੀ ਤੇ ਬਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਇ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਨਾਲ ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੇਣ ਦੀ ਹਾਮੀ ਭਰੀ। ਆਗਰੇ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਪੰਜ ਸਿੱਖਾਂ ਸਮੇਤ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਲਿਆ ਕੇ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਰੱਖਿਆ ਕਬੂਲਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ 'ਤੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਨੇਕਾਂ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਗਿਆ। ਇਸਲਾਮ ਧਰਮ

ਸ਼ਹਾਦਤ  (Martyrdom)

ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਸਿਦਕ-ਦਿਲੀ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਹਾਕਮਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ। ਭਾਈ ਮਤੀ ਦਾਸ ਨੂੰ ਆਰੇ ਨਾਲ ਚੀਰਿਆ ਗਿਆ। ਸਤੀ ਦਾਸ ਨੂੰ ਰੂੰ ਵਿੱਚ ਲਪੇਟ ਕੇ ਸਾੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਭਾਈ ਦਿਆਲੇ ਨੂੰ ਉਬਲਦੀ ਦੇਗ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ। ਆਪ ਨੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਕੇ ਬੋਹੜ ਹੇਠ ਬੈਠ ਕੇ ਜਪੁਜੀ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਾਠ ਕੀਤਾ ਤੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਅੱਗੇ ਜਦੋਂ ਸੀਸ ਨਿਵਾਇਆ ਤਾਂ ਜੱਲਾਦ ਨੇ ਤਲਵਾਰ ਨਾਲ ਆਪ ਦਾ ਸੀਸ ਧੜ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸ਼ਹੀਦੀ 11 ਨਵੰਬਰ 1675 ਈ: ਨੂੰ ਹੋਈ। ਉਸ ਥਾਂ 'ਤੇ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੀਸਗੰਜ ਸੁਸ਼ੋਭਿਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਿੱਖ, ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ, ਧਰਮ ਰੱਖਿਅਕ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਅਰਪਣ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁੱਜਦੇ ਹਨ।

ਸਾਰੰਸ਼  (Summary)

ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਲਾਸਾਨੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਨਵਤਾ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਅਜੇ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਮਾਨਵਵਾਦੀ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਦੀ ਹੈ।

You may like these posts

Post a comment.

• English to Punjabi Keyboard tool

Categories - ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ

• Punjabi Letter
• Punjabi-Essay
• Punjabi-Grammar
• Punjabi-Language
• ਪੰਜਾਬੀ-ਕਹਾਣੀਆਂ

Popular Posts - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੋਸਟ

Punjabi Essay, Paragraph on "Diwali", "ਦੀਵਾਲੀ " for Class 8, 9, 10, 11, 12 of Punjab Board, CBSE Students in Punjabi Language.

Punjabi Essay on "Shri Guru Gobind Singh Ji", "ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ " Punjabi Paragraph-Lekh-Speech for Class 8, 9, 10, 11, 12 Students.

Punjabi Essay on "Computer de Labh ate Haniya", "ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਲਾਭ ਅਤੇ ਹਣਿਆ " Punjabi Paragraph-Lekh-Speech for Class 8, 9, 10, 11, 12 Students.

Tags - ਟੈਗਸ.

• Akbar-Birbal-Story
• Dosti Status
• Facebook-Status
• Instagram-Status
• Letter-to-Editor
• Punjabi Application
• Punjabi Family Letter
• Punjabi formal Letter
• Punjabi Informal Letter
• Punjabi_Folk_Wisdom
• Punjabi_Idioms
• Punjabi-Lekh
• Punjabi-Moral-Stories
• Punjabi-Paragraph
• Punjabi-Sample-Paper
• Punjabi-Speech
• Punjabi-Status
• Punjabi-Synonyms
• Punjabi-Vyakaran
• Short-Stories-Punjabi
• Tenali-Rama-Story
• Unseen-Paragraph
• WhatsApp-Status
• ਅਣਡਿੱਠਾ ਪੈਰਾ
• ਆਂਪੰਜਾਬੀ ਪੱਤਰ
• ਸੱਦਾ-ਪੱਤਰ
• ਸਮਾਨਾਰਥਕ-ਸ਼ਬਦ
• ਦੋਸਤੀ ਸਟੇਟਸ
• ਪੰਜਾਬੀ ਚਿੱਠੀ
• ਪੰਜਾਬੀ ਚਿੱਠੀਆਂ
• ਪੰਜਾਬੀ ਪੱਤਰ
• ਪੰਜਾਬੀ-ਸਟੇਟਸ
• ਪੰਜਾਬੀ-ਪਰਾਗ੍ਰਾਫ
• ਪੰਜਾਬੀ-ਲੇਖ
• ਪੰਜਾਬੀ-ਵਿਆਕਰਣ
• ਪੱਤਰ ਲੇਖਨ
• ਮੁਹਾਵਰੇ
• ਲੋਕ_ ਅਖਾਣ
• ਲੋਕ_ਸਿਆਣਪਾਂ

Grammar - ਵਿਆਕਰਣ

• 1. ਮੁਹਾਵਰੇ, ਅਖਾਣ ਤੇ ਉਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
• 2. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਗੇਤਰ-ਪਿਛੇਤਰ ਦੀ ਜਾਣ -ਪਛਾਣ
• 3. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਨਾਂਵ ਦੀ ਜਾਣ -ਪਛਾਣ
• 4. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪੜਨਾਂਵ ਦੀ ਜਾਣ -ਪਛਾਣ
• 5. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਦੀ ਜਾਣ -ਪਛਾਣ
• 6. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਿਰਿਆ ਦੀ ਜਾਣ -ਪਛਾਣ
• 7. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸੰਬੰਧਕ ਦੀ ਜਾਣ -ਪਛਾਣ
• 8. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸਮਿਕ ਦੀ ਜਾਣ -ਪਛਾਣ
• 9. ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸਰਾਮ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦੀ ਜਾਣ -ਪਛਾਣ
• Continue Reading...

Popular Links - ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲਿੰਕ

• ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਆਕਰਣ
• ਪੰਜਾਬੀ ਨਮੂਨਾ ਪੇਪਰ

Menu Footer Widget

• Hindi Movies
• _Multi DropDown
• __DropDown 1
• __DropDown 2
• __DropDown 3
• _ShortCodes
• _Error Page
• Documentation
• Punjabi Movies

Punjabi Essay on Guru Teg Bahadur Ji

Posted by Essayonline

You may like these posts, advertisement, about sure mag, report abuse, featured post.

Camel in Punjabi

Camel in Punjabi “ ਊਠ ” ਹੁੰਦਾ ਹੈ. ਯਕੀਨਨ! ਇੱਥੇ ਊਠਾਂ ਬਾਰੇ 20 ਸਧਾਰਨ ਵਾਕ ਹਨ: 1. ਊਠ ਉਹ ਜ…

Search This Blog

• January 2024 7
• December 2023 7
• September 2023 14
• August 2023 3
• June 2023 7
• April 2023 3
• February 2022 5
• January 2022 1
• July 2021 2
• February 2021 2
• September 2020 1
• August 2020 2
• July 2020 19
• June 2020 1
• April 2020 19
• March 2020 1
• January 2020 20
• December 2019 18
• November 2019 11
• August 2019 10
• April 2019 8

Search Blog

Social media, latest posts, home top ad.

Punjabi Bujartan with Answers ਨਵੀਆਂ ਪੰਜਾਬੀ ਬੁਝਾਰਤਾਂ

Cheta Singh Punjabi Movie Download

ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਪੜ੍ਹੋ Chote Sahibzade Shaheedi in Punjabi

Recents in bollywood movies, subscribe us.

Menu Footer Widget

Contact form.

• Punjabi Poetry
• Sufi Poetry
• Urdu Poetry
• Hindi Poetry
• Translations

‘ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ’ ਵਿਹੜੇ ਮਨਜੀਤ ਰਾਜਪੁਰਾ

Guru teg bahadur ji ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ, guru tegh bahadur sahib (1 april 1621 – 11 november 1675) was the youngest of the five sons of guru hargobind sahib, the sixth sikh guru, and his wife nanaki. he became the 9th guru of sikhs on 20 march 1665. aurangzeb wanted to make india an islamic country. a group of kashmiri pandits approached guru ji for help. they, on the advice of the guru, told the mughal authorities that they would willingly embrace islam if tegh bahadur did the same. guru tegh bahadur was executed for refusing to convert to islam along with fellow devotees bhai mati das, bhai sati das and bhai dayala on 24 november 1675. his 59 shabads and 57 salokas are included in the guru granth sahib. poetry of guru teg bahadur ji in ਗੁਰਮੁਖੀ , اُردُو/شاہ مکھی and हिन्दी . ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦੁਰ ਸਾਹਿਬ (੧ ਅਪ੍ਰੈਲ ੧੬੨੧-੧੧ ਨਵੰਬਰ ੧੬੭੫) ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਪੰਜ ਪੁੱਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ ਨਾਨਕੀ ਸੀ । ਉਹ ੨੦ ਮਾਰਚ, ੧੬੬੫ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਬਣੇ । ਮੁਗ਼ਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਹੀ ਇਸਲਾਮੀ ਦੇਸ਼ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ । ਉਸ ਦੇ ਸਤਾਏ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤ ਗੁਰੂ ਜੀ ਕੋਲ ਆਏ । ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਕਹਿਣ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਕੂਮਤ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣ ਜਾਣ, ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਰੇ ਵੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣ ਜਾਣਗੇ । ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਧਰਮ ਨਾ ਛੱਡਣ ਅਤੇ ਕਰਾਮਾਤ ਨਾ ਦਿਖਾਉਣ ਕਰਕੇ ੨੪ ਨਵੰਬਰ ੧੬੭੫ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਿੱਖਾਂ ਭਾਈ ਮਤੀ ਦਾਸ, ਭਾਈ ਸਤੀ ਦਾਸ ਅਤੇ ਭਾਈ ਦਿਆਲਾ ਜੀ ਸਮੇਤ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ੫੯ ਸ਼ਬਦ ਅਤੇ ੫੭ ਸਲੋਕ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹਨ ।.

• Poems on Guru Teg Bahadur Ji
• Audio Poems on Guru Teg Bahadur Ji
• ਜੀਵਨੀ ਤੇ ਰਚਨਾ
• ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ ਸੰਬੰਧੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ
• ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ ਸੰਬੰਧੀ ਆਡੀਓ ਕਵਿਤਾਵਾਂ

punjabi-kavita.com

ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ ਤੇ 10 ਵਾਕ | 10 lines on Guru Teg Bahadur ji in Punjabi Language

ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ ਤੇ 10 ਵਾਕ ( 10 lines on Guru Teg Bahadur ji in Punjabi Language )

ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ , ਜੋ ਹਿੰਦ ਕਿ ਚਾਦਰ (ਭਾਰਤ ਦੀ ਢਾਲ) ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਨੀਤੀ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਸਿਰ ਵੱਢਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਵਾਲ ਨਹੀਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਵੱਈਏ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਕੇ ਮੁਗ਼ਲ ਸ਼ਾਸਕ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਸਭ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦਾ ਸਿਰ ਵੱਢ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੂੰ ਨਿਰਸਵਾਰਥ ਸ਼ਹੀਦ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ 24 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜੇ ਤੇ 10 ਲਾਈਨਾਂ (10 Lines on Guru Tegh Bahadur Shaheedi Diwas in Punjabi) 10 lines on Guru Teg Bahadur ji in Punjabi Language

ਦੋਸਤੋ, ਅੱਜ ਇਸ ਲੇਖ ‘ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ (ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ) ਜੀ ‘ਤੇ 10 ਲਾਈਨਾਂ’ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਾਂਗੇ।

1) ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਨ, ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਅਪ੍ਰੈਲ, 1621 ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ ਸੀ। 2) ਆਪਜੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਨਾਨਕੀ ਸੀ। 3)ਆਪਜੀ ਦਾ  ਬਚਪਨ ਦਾ ਨਾਮ ਤਿਆਗਮਲ ਸੀ। 4) ਆਪਜੀ ਦਾ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਅੱਠਵੇਂ ਗੁਰੂ (ਹਰਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ) ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਅਤੇ ਬਹਾਦਰੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ’ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ।ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਤਲਵਾਰ ਦਾ ਧਨੀ ਹੈ। 5) ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ 20 ਮਾਰਚ, 1664 ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਗੁਰੂ ਵਜੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ। 6) ਜਦੋਂ ‘ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ’ ਨੇ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੁਆਰਾ ਜਬਰੀ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਆਪਜੀ ਨੂੰ ਬੰਦੀ ਬਣਾ ਲਿਆ। 7) ‘ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ’ ਨੂੰ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਕ ਦੀ ਕੋਤਵਾਲੀ ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਦਿਨ ਬੰਦੀ ਬਣਾ ਕੇ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ’ਤੇ ਅੜੇ ਰਹੇ। 8) 24 ਨਵੰਬਰ 1675 ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਜੱਲਾਦਾਂ ਨੇ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਂਕ ਵਿਖੇ ਉਸਦਾ ਸਿਰ ਕਲਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 9) ਆਪਜੀ ਦਾ ਕੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀਸ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਭਰਾ ‘ਜੈਤਾ ਜੀ’ ਦੁਆਰਾ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਲਈ ਆਪਜੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ। 10) ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ ਲਈ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ 24 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ।

Read More : Punjabi Essay on Guru Tegh Bahadur Ji | ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਲੇਖ

ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ ਤੇ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਵਾਲ (Frequently Asked Questions on Guru Tegh Bahadur Shaheedi Diwas in Punjabi)

ਸ੍ਰੀ   ਗੁਰੂ   ਤੇਗ਼   ਬਹਾਦਰ ਜੀ   ਦਾ ਜਨਮ ਕਦੋਂ ਹੋਇਆ ?

ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਅਪ੍ਰੈਲ, 1621 ਨੂੰ  ਹੋਇਆ ਸੀ। 

ਸ੍ਰੀ   ਗੁਰੂ   ਤੇਗ਼   ਬਹਾਦਰ ਜੀ   ਦਾ ਜਨਮ ਕਿੱਥੇ ਹੋਇਆ ਸੀ ?

ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ ਸੀ। 

ਸ੍ਰੀ   ਗੁਰੂ   ਤੇਗ਼   ਬਹਾਦਰ ਜੀ   ਦੇ ਦਾਦਾ   ਜੀ   ਦਾ ਕੀ ਨਾਮ ਸੀ ?

 ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਦਾ ਨਾਮ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਸੀ। 

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਕਿਤਾਬੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਕਿਹੜੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ?

ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ, ਰਾਗਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਆਪ ਨੂੰ ਸ਼ਸ਼ਤਰ ਵਿੱਦਿਆ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਘੋੜਸਵਾਰੀ, ਤਲਵਾਰਬਾਜ਼ੀ, ਨੇਜ਼ਾ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਕਲਾ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ੀ ਮੁੱਖ ਹੈ।

ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ ਸਲੋਗਨ ਕਿਹੜੇ ਗੁਰੂ ਸਹਿਬਾਨ ਜੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ ?

ਸ੍ਰੀ   ਗੁਰੂ   ਤੇਗ਼   ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੂੰ “ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 

ਸ੍ਰੀ   ਗੁਰੂ   ਤੇਗ਼   ਬਹਾਦਰ ਜੀ   ਦੀ ਮਾਤਾ ਦਾ ਕੀ ਨਾਮ ਸੀ ?

Related Posts

Akbar birbal punjabi kahani – ਹਰਾ ਘੋੜਾ.

Punjabi Application : ਮਾਪਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲੇ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ।

ISRO Free Certificate Online Course in Remote Sensing

Leave a comment cancel reply.

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

Guru Tegh Bahadur

When the Almighty manifests himself in human form, he takes the whole human race in His loving Embrace. This God like warmth of the Divine Incarnate flows out to the whole creation and yearns for universal welfare and redemption. This Nectar of Grace and Love flowed from the Beneficient, All Loving Guru Tegh Bahadur (Guru Nanak - The Ninth) to 500 Pandits of Kashmir and through them to a whole religion, a whole nation.

Sri Guru Tegh Bahadur Sahib's sacrifice for the pandits of Kashmir has to be viewed in this background and context. He, being the Jagat Guru, belongs to all, the whole universe. The love and mercy of a Prophet, a Messiah, a Jagat Guru is impartial, it knows no difference. It showers like rain on all alike. When Pandits of Kashmir, subjected to untold persecution and tyranny, approached Sri Guru Tegh Bahadur Sahib for protection, the most compassionate Guru had shown an unexampled mercy characteristic of the House of Guru Nanak. — Brig. Partap Singh Ji Jaspal (Retd.)

Guru Tegh Bahadur Ji ( Gurmukhi : ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦੁਰ) ( Wednesday , April 18 , 1621 - Wednesday , November 24 , 1675 ), revered by the Sikhs as Srisht-di-Chadar (Protector of humanity), was the ninth of the Ten Gurus of Sikhism . He had become Guru on 16 April , 1664 , following the footsteps of his grand-nephew and the eighth Guru, Guru Har Krishan Ji.

A poet, a thinker, and a warrior, Guru Teg Bahadur Ji carried forward the light of sanctity and divinity of Guru Nanak Dev Ji and the subsequent Sikh Gurus. His spiritual writings, detailing varied themes such as, the nature of God, human attachments, body, mind, sorrow, dignity, service, death, and deliverance, are registered in the form of 116 poetic hymns in the sacred scripture, the Sri Guru Granth Sahib Ji. To spread the message of Sikhism, the Guru traveled extensively through the Indian subcontinent, setting up several new preaching centers. He founded the town of Chak-Nanki in Punjab , later enlarged by the tenth Nanak, Guru Gobind Singh Ji, into the city of Sri Anandpur Sahib .

In May 1675, Guru Tegh Bahadur Ji was approached by Hindu Pandits from the Kashmir region, seeking the Guru's intercession against the forced conversions of Hindus to Islam by the Mughal rulers of India. For supporting the Hindu Pandits by resisting these forced conversions, and for himself refusing to convert to Islam, Guru Teg Bahadur Ji was publicly executed via beheading at the imperial capital of Delhi on the orders of Emperor Aurangzeb . Today, Gurdwara Sis Ganj Sahib and Gurdwara Rakab Ganj Sahib stand at the sites of beheading and cremation of Guru Ji’s body. Along with Guru Teg Bahadur Ji, three other Sikhs, Bhai Mati Das , Bhai Sati Das , and Bhai Dyal Das , were also executed.

On Guru Teg Bahadur Ji’s supreme sacrifice to champion fundamental human rights for all, his son, the tenth Nanak, Guru Gobind Singh Ji, wrote:

Thheekar forh dilees sir, Prabh pur keeaa payaan, Teg Bahadur see kirya, karee na kinahoo aan. Teg Bahaadur ke chalat, bhayo jagat ko sok, Hai hai hai sabh jag bhayo, jai jai jai sur lok. Casting off his bodily vesture on the head of Suzerain Of Delhi; Teg Bahadur departed to the Realm of God. None who came into the world performed such glorious deeds as him. On his departure, there was dismay in the world. This world cried, "Alas, Alas". The Heavens rang with greetings of victory. ( Guru Gobind Singh )

Guru Ji whose original name was Tyag Mal (Master of Renunciation) spent his childhood at Amritsar. In his early years he learned Gurmukhi , Hindi , Sanskrit and Indian religious philosophy from Bhai Gurdas , and archery and horsemanship from Baba Budha while his father Guru Hargobind Ji, Master of Miri and Piri taught him swordsmanship. Only 13 years old, he asked his father to accompany him into battle as his village was attack by Painde Khan and the Mughals in a battle over Shah Jahan's hawk. During the battle he had weighed into the enemies with abandon, slashing his sword right and left.

After the battle was won, (the Battle of Kartarpur ) the victorious Sikhs returning home honored their new hero with a new 'warriors' name. And so Tyag Mal Ji was renamed Tegh Bahadur Ji (lit. Brave sword wielder or Best sword wielder).(Tegh = wielder of the sword. Bahadur (originally meaning brave was by that time being also used as a superlative meaning better or best). The young Tegh Bahadur soon showed a bent in the direction of the earlier Sikhs Gurus who had passed the 'seli' of Nanak (the sacred headgear of renunciation) to each new Guru. He delved into his studies and spent his time in meditation living up to his given name - Master of Renunciation. He was married to Mata Gujri Ji at Kartarpur in 1632.

After the untimely death of his son Bhai Gurditta , Guru Hargobind seemingly started grooming his grandson Har Rai to sit next on Guru Nanak's seat. Har Rai Ji became Guru Hargobind's successor in 1644 . Shortly after this Guru Hargobind asked Tegh Bahadur Ji to move with his wife and his mother to the village of Bakala . He had told his wife, who had wanted her son to follow the father as Guru, that one day he would become Guru and have a son and that both would become famous in their fight for justice.

For the next 20 years the Master of Renunciation spent most of his time in an underground room absorbed in meditation. Before Guru Har Krishan Ji passed to God’s court, he indicated that his successor would be found in Bakala . Earlier a wealthy Sikh trader Makhan Shah whose ship was caught in a violent storm prayed to God that if his ship reached port safely he would give 500 golden Mohurs to his Guru Har Krishan.

The ship landed safely and proving to be a Sikh of great integrity he headed to Delhi where the young Guru had travelled at the command of Aurangzeb . Along the way he learned of Guru Har Krishan's passing and of his mentioning that the next Guru was in the village of Bakala. He arrived in Bakala to find 22 members of the Sodhi dynasty styling themselves as the Guru and taking donations from the Sikhs. He decided to give each Guru 2 gold pieces and each Guru was pleased and blessed him.

Makhan Shah was about to leave the village when a child told him of yet another holy man meditating nearby in an underground room. Again Makhan Shah bowed and gave 2 gold pieces and turned to leave. Guru Tegh Bahadur Ji said: “Why have you broken your promise? When you prayed to God to save you and your ship from the terrible storm you promised 500 gold pieces to the Guru”. Makhan Shah was overjoyed, he gave the rest of the gold as promised and ran to the roof shouting “The True Guru has been found, O Sikhs come seek his blessing” . The false Gurus all ran away.

Becomes Sikh Guru

The responsibility of instructing and guiding the Sikh community was now of Guru Tegh Bahadur's. He was the focal point of veneration of the Sikhs. They came singly and in batches to seek spiritual solace and inspiration. And by his teachings and practise, he moulded their religious and social conscience.

As had been the custom since Guru Har Gobind, Guru Tegh Bahadur kept a splendid lifestyle. He had his armed attendance and other marks of royalty. But he himself lived austerely. Sikh or other documents make no mention of any clash with the ruling power having occurred during his time.

Visit to Harmandar Sahib

Soon after the public announcement by Makhan Shah , the Guru with a party of Sikhs travelled to Amritsar to pay obeisance at the Harmandar Sahib . However on his arrival at this sacred shrine, the Guru was rebuffed by the Sodhi family Sardars who then had control of the Gurdwara and he was not allowed to enter the main section of the complex but went as far as the Thara Sahib - see Structure of Harmandar Sahib .

The party found that the doors of this premier Sikh shrine were suddenly shut and they were refused admittance. The reason for this action was that the greedy " masands " (bishops) of Amritsar had acknowledged Guru Arjan Dev ji's elder brother Prithi Chand to be their guru. It was under the instructions of Harji, the impostor (Mina) guru of that time, that the doors of the Golden Temple were closed to Guru Tegh Bahadur ji.

The Guru waited nearby for a little while. This place is now known as "Thara Sahib" - the Pillar of Patience. But when the doors were not opened, Guru ji went away and stayed in a nearby village of Wala in the humble dwelling of a peasant couple. Later, the women of Amritsar came out and repented for the shameful behaviour of the masands of Amritsar. Highly pleased at the sincere devotion and courage of the women of Amritsar, Guru Tegh Bahadur ji said, "Ever blessed by God be the women of Amritsar."

Mission starts in Punjab

The Guru made three successive visits to Kiratpur . On 21 August 1664, Guru Tegh Bahadur went there to console with Bibi Rup Kaur upon the passing away of her father, Guru Har Rai , and of her brother, Guru Har Krishan . The second visit was on 15 October 1664, at the death on 29 September 1664, of Mata Bassi, mother of Guru Har Rai. A third visit concluded a fairly extensive journey through Majha, Malwa region in Punjab and Bangar districts of the Punjab .

Crossing the Beas ] and Sutlej ] rivers, Guru Tegh Bahadur arrived in the Malwa. He visited Zira, and Moga and reached Darauli . He then sojourned in the Lakhi Jungle, a desolate and sandy tract comprising mainly present-day districts of Bhatinda and Faridkot .

According to the Guru kian Sakhian, Baisakhi of 1665 was celebrated at Sabo-ki Talwandi , now known as Damdama Sahib . This journey took Guru Tegh Bahadur up to Dhamdhan , near Jind , from where he returned to Kiratpur. The Dowager Rani Champa of Bilaspur, Himachal Pradesh offered to give the Guru a piece of land in her state.

The Guru bought the site (which was about six miles away from Kiratpur Sahib) on payment of Rs 500. The land consisted of the villages of Lodhipur, Mianpur and Sahota. Here on the mound of Makhowal , Guru Tegh Bahadur ordained that a city be constructed. The original name of the city was Chakk Nanaki. However, later he would rename the city Anandpur - the City of Bliss and this was where the Khalsa was born.

However, the Guru did not stay at Anandpur or Kiratpur for long; he left most of its construction to be done during his absence.

Mission to the East

Soon after, during about late 1665 and 1666, the Guru undertook travels to the region east of Punjab and to Easter India to different parts of this region to preach the teachings of Guru Nanak . His places of visit included Uttar Pardesh, Bihar , Assam , Bengal and present-day Bangladesh. One reason for Guru Tegh Bahadur ji's travels to the East was his wish to visit and pay homage to various places that were associated with the previous visit by Guru Nanak .

These visits to places where core Sikh sangats (communities) existed created confidence and infuse renewed enthusiasm in the people; gave them moral and spiritual courage and a better and deeper understanding of Guru Nanak mission.

Leaving Anandpur , the Ninth Guru blessing various villages and towns, reached Kurukshetra. An eclipse of the Sun was due and there was a fair and a large gathering. The Guru took advantage of the occasion and went there. The Brahmans and some other people suggested to the Guru that he should bathe in the sacred tank and thus be purified.

The Guru smiled and said, "My friends, one cannot be purified simply by washing one's body since the polluted mind cannot be washed with water. It is only the True Name of Almighty God that can wash away all sins and emancipate the soul." By these means, the Guru imparted the message of Guru Nanak and dispelled superstition and empty ritualistic behaviour.

Birth of Gobind Rai

During 1666 the Guru was travelling east of Patna to the regions of Bihar , Assam and present-day Bangladesh after leaving his wife, family members and Sikh sangat at Patna, Bihar.

At this time Mata Gujri was expecting a baby as so found it difficult to travel. Thirty four years had passed since her marriage to the Guru Tegh Bahadur. Three hours before the dawning of day, in the winter of her forty second year, on Friday , January 5 , 1666 , Mata Gujri ji became the mother of a prince. Marvelling at the majestic bearing of one so small, Mata Nankee delivered her newborn grandson proudly to his mother's outstretched arms.

At his post outside the room, Kirpal Chand heard the infant take his first breath and immediately, he turned to dispatch the courier who stood by awaiting the signal to seek out the Guru and deliver the news of his son's birth. Thus Gobind Rai was born in the city of Patna in Bihar, East India.

Return to Punjab

Returning to Patna in 1670, the Guru directed his family to return to the Punjab . On the site of the house at Patna in which Gobind Rai was born and where he spent his early childhood now stands a sacred shrine, Sri Patna Sahib Gurdwara , Bihar .

Gobind Rai was escorted to Anandpur (then known as Chakk Nanaki) on the foothills of the Sivaliks where he reached in March 1672 and where his early education included reading and writing of Punjabi, Braj, Sanskrit and Persian. He was barely nine years of age when a sudden turn came in his life as well as in the life of the community he was destined to lead.

Oppression by the Mughals

But soon oppression and intolerance would again rear its ugly head. The Mughal Emperor Aurangzeb ordered Hindu temples to be destroyed and that idol worship was to be stopped. He had a temple converted into a Mosque and slaughtered a cow inside it. He also had Hindus sacked from their government jobs and employed Muslims instead. Aurangzeb also ordered Gurdwaras to be destroyed, and he expelled many missionaries from the main cities. Despite some resistance after many years of persecution, people were being forced to take up Islam .

P.N.K. Bamzi’s book, A History of Kashmir describes those days:

Kashmiri pandits and Guru Tegh Bahadur

Aurangzeb, being clever, decided if he could convert the revered Brahmin Pandits of Kashmir, then millions of their followers would  also convert to Islam. Threatened with conversion or death, the Pandits overcome by panic, came in a delegation to Guru Tegh Bahadur Ji to ask for help at  Chakk Nanaki, Pargana Kahlur (from a contemporary entry in the Bhat Vahi (diary) of the purohit of Talauda in Jind Pargana).

Hearing the serious nature of the conversation, Guru Ji’s 9 year old son Gobind Rai Ji asked his father what the problem was. The Guru told his son of the Pandits dilemma and said that it would take a holy man literally laying down his life to intercede, but the question is who would be such a man?  Gobind Rai responded “Who would be better than you to defend the poor Brahmins?”. Guru Tegh Bahadur Ji smiled and decided to stand up for the right of freedom of worship and told the delegation to tell Aurangzeb that if he could convert Guru Tegh Bahadur Ji, they would gladly convert to Islam too. And, then the cruel Aurangzeb tried his all to convert Guruji to Islam, but to no vain. He tortured Guruji to death. The Guruji thus sent a strong message of religious freedom and is rightly called 'Hind di chaadar'.

Gobind becomes 10th Sikh Guru

He had his son, Gobind Rai consecrated Guru and successor on 8th July 1675. The ceremony that had taken place seven times before was repeated: The Guru place five coins and a coconut before his son as a symbol of the Guru ship passing from him to his son; Gobind Rai was now the Guru of the Sikhs at the age of 9 years.

Guru tegh Bahadur then left Anandpur for Delhi with 3 other Sikhs who knew as well the danger they were to face, Bhai Sati Das , Bhai Mati Das and Bhai Dayal Das .

Journey to Martyrdom

It seems orders for his arrest had been issued by emperor Aurangzeb as soon as he received reports of his declared intention,SHRI GURU TEGH BAHADUR SAHIB JI along with his followers Bhai Mati Das ji, Bhai Sati Das ji Bhai Dyala Ji, Bhai Gurditta Ji, Bhai Udo ji, and Bhai Jaita ji started journey from SHRI ANANDPUR SAHIB. Stopping at Saifabad (Patiala), Cheeka, Jind, Rohtak, Janipur GURU SAHIB reached here at Agra. GURU SAHIB stopped outside Agra city at this place (GURUDWARA SHRI MANJI SAHIB, situated on the left side of GURUDWARA GURU KA TAAL in the same campus). As history reveals there was a grazer by the name of Hasan Ali who used to bring the goats here for grazing. He always used to pray to God that the savior of Hindus will get arrested one day and he should be the one responsible for his (GURU TEGH BAHADUR SAHIB’S) arrest and get paid a bounty of Rs.500 in the process. Guru Sahib beckoned Hasan Ali to fetch sweets from the market as He was hungry. Guru Sahib gave him His precious ring to sell in market and bring some sweets and food from that money. Guru Sahib also gave him a Shawl to carry the sweets and food. Hasan Ali went to the confectioner and gave the ring to the shopkeeper, in exchange for the sweets. Seeing such expensive things the shopkeeper became suspicious that how can a grazer have such things, maybe he must have stolen it and reported it to the Kotwali (Police Station). The Police arrested Hasan Ali who took them to Guru Sahib. The Police then asked who Guru Sahib was and in turn the reply came “The savior of Hindus Tegh Bahadur is my name”. On hearing this Police arrested Guru Sahib along with the other Sikhs. Guru Sahib was kept blind-folded for 9 days in Bhora Sahib (below the main Darbar Sahib). Hasan Ali was in turn given the bounty of 500 rupees. From here Guru Sahib and the other Sikhs were taken under high security to Delhi

Along with him were arrested Diwan Mati Das and Sati Das, sons of Hira Nand Chhibbar, and Dyal Das, son of Mai Das. He was then cast into an iron cage and taken to Delhi, where he arrived on 4th Nov. 1675.

Guru's welcome in heaven

Guru Ji was beheaded on 24 November 1675 , Bhai Jaita consecrated Guru Ji’s severed head to Anandpur Sahib were it was cremated by Guru Gobind Singh. A severe storm had come up after the execution and Bhai Lakhi Shah carried Guru Ji’s body to his nearby house, which he then set on fire to conceal the cremation of his Guru's body. It is said that Bhai Jaita's own father volunteered to be beheaded to cover the loss of the Guru's body. Many of the Pandits became Sikhs their leader Kirpa Ram was baptised as a Sikh and died fighting the Moghuls with Guru Gobind Singh's older sons.

Guru Tegh Bahadur Ji had a versatile personality, a warrior, family man with social commitment and a preacher of great understanding and vision. His martyrdom broke the myth of Aurangzeb’s religiosity.

The achievements of Guru Tegh Bahadur are remarkable:

• During the last period in Guru Ji’s life, Guru Ji founded a new town called Anandpur Sahib (City of Bliss) and went on missionary tours to UP and Bengal. Guru Ji also initiated welfare projects all over northern Panjab .
• Guru Ji symbolised the triumph of good over evil, Guru Ji’s martyrdom, unique in the history of mankind, inspired many Sikhs to lay down their lives for noble causes and moral values.
• Guru Ji was also a versatile poet and embodied a message of freedom, courage and compassion; “Fear not and frighten not.”

External links

• Eternal Glory of Sri Guru Tegh Bahadur Sahib
• Video on the Martyrdom of Sri Guru Teg Bahadur Sahib
• Sikh Missionary Society
• Travels to the East
• BBC - Guru Tegh Bahadur
• Graphic Novel on Guru Tegh Bahadur
• DiscoverSikhism - Sri Guru Tegh Bahadur Ji

Additional References:

• The Supreme Sacrifice of Guru Tegh Bahadur - eBook
• Guru Tegh Bahadur, The Ninth Guru of the Sikhs - Kindle Digital book
• Guru Tegh Bahadur A Select Bibliography - Man Singh Deora
• Guru Tegh Bahadur - The Prophet He Died For The Oppressed
• Guru Teg Bahadur - His Virtues and Banis
• Who Killed Guru Tegh Bahadur? - Sirdar Kapur Singh
• Navam tey Dasam Patshah dey Malwey dey Safran di Sakhi Pothi utey Ik Panchi Drishti - Sirdar Kapur Singh
• Atam Baldani Guru Tegh Bahadar Tract No. 129
• Bemisal Shahidi Tract No. 67
• Dharam Het Gurdev Pathaye Tract No. 21
• Dharam Het Gurdev Pathaye Tract No. 39 (Hindi version)
• Sri Guru Tegh Bahadar ji da Jeevan Darshan Tract No. 118
• Guru Tegh Bahadur - The Unique Martyr - Pritam Singh Gill

• SikhiWiki featured content
• Great Sikh Warriors

Navigation menu

Page actions.

• View source

Personal tools

• Create account
• Featured articles
• Recent changes
• Random page
• To Translate:
• What links here
• Related changes
• Special pages
• Printable version
• Permanent link
• Page information
• Cite this page

external links

• SikhNet.com
• Langar Hall
• Sikh Sangat
• sikhs for justice
• Panthic Weekly
• The Sikh Times
• World Sikh News
• Sikh Research Inst.
• Sikh Foundation
• All About Sikhs
• real Sikhism
• Sikhism guide
• BBC Sikhism
• Sikh Missionary
• Proud To Be Sikh
• Sikhi To The Max
• Search Gurbani
• Guru Arjan Dev
• Sikh Coalition
• United Sikhs
• Search Sikhism
• Universal Faith
• Sri Guru Granth Sahib
• Why I chose Sikhism
• Raj Karega Khalsa
• Historical Gurdwaras

• This page was last edited on 22 August 2021, at 22:50.
• Privacy policy
• About SikhiWiki
• Disclaimers

"Advertisement"

Essay On Guru Tegh Bahadur Ji In 500+ Words {Step by Step Guide}

Hello Friends, In this post “ Essay On Guru Tegh Bahadur Ji In 500+ Words “, We will read about Guru Tegh Bahadur Ji as an Essay In Details. So…

Let’s Start…

Essay On Guru Tegh Bahadur Ji In 500+ Words

“Dharam Het Saka Jini Kiya Sis Diya Par Sirad Na Diya”.

The one who gave meaning to this Mahavakya was – “ Guru Tegh Bahadur Ji “, the ninth guru of the Sikhs.

He followed the path taught by the first Guru “Guru Nanak”. 115 verses composed by him are included in the Guru Granth Sahib.

Born on the holy land of Amritsar, such a virtuous soul, an embodiment of peace, sacrifice, and detachment, who sacrificed for the welfare of humanity and the protection of religion.

He grew up to be a brave young man and displayed considerable courage in the battles against the Mughals in which the Sikhs were often engaged. His father gave him the title of “ Guru Tegh Bahadur Ji ” meaning “ Mighty of the Sword ” in recognition of his bravery.

He himself has been sacrificed, but his entire family has also been sacrificed for the sake of the country and the world.

It is common for a person to suffer for the welfare of himself and his family, but when someone selflessly makes sacrifices for the welfare of others, it is an extraordinary thing.

He laughed and beheaded to protect Hindutva.

He did not bow his head before the Mughals and did not accept their Muslim religion.

Stick to your word. Wealth is such a great soul…

You must have understood who we are talking about.

We are talking about “Hind ki Chadar” and the 9th Guru of Sikhs “Guru Tegh Bahadur Ji”.

Guru Tej Bahadur Ji was born on 1 April 1621 in the house of the sixth Sikh Guru Hargobind Sahib Ji and Mata Nanaki Ji. That place in Amritsar is now known as Gurdwara (Guru’s Palace).

Guru Tegh Bahadur ji had four brothers:- Baba Guru Ditta ji, Baba Surajmal ji, Baba Ani Rai ji, Baba Atal Rai ji and sister Bibi Veero ji.

His childhood name was “Tyagamal”. He was very promising, calm-natured, and religious.

His age is 5 years, he learned scriptures from Bhai Gurdas Ji and Baba Buddha Ji.

Essay On Journey Of Guru Tegh Bahadur Ji In 1000+ Words

Essay On Childhood Of Guru Tegh Bahadur Ji In 500+ Words

Essay On Guru Tegh Bahadur Ji Life And Teachings In 350+ Words

Along with this, he also taught horse riding and weaponry.

He was proficient in sword-wielding, he often went hunting with his father.

At the age of 14, under the leadership of his father, he fought a war against the Mughals and won the victory over Pandey Khan by showing his sword.

In fear, he freed the people of the village from the tyranny of the Mughals.

Seeing his skill in war, his father changed his name from “Tyagamal” to “ Guru Tegh Bahadur Ji “.

He was married on 14 September 1632 to Mata Gujri Ji, the daughter of a resident of Kartarpur.

Tegh Bahadur Ji sacrificed his life and his brothers for the protection of humanity and Hinduism.

We bow to such a great man and will try our best to follow the path shown by him and we are proud that our ancestors had made such a big sacrifice for the protection of religion and humanity.

Thanks For Reading “ Essay On Guru Tegh Bahadur Ji In 500+ Words “.

Essay On Life Story Of Guru Tegh Bahadur Ji In 500+ Words

Play Script Writing An Important Event Of Guru Tegh Bahadur

Leave a Comment Cancel reply

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.